මහාවංශයේ පිටු අතුරුදන් කළේ "සාක්‍ෂි නැති මරණයක්‌" පෙන්වීමටද?

මහාවංශයේ පිටු අතුරුදන් කළේ "සාක්‍ෂි නැති මරණයක්‌" පෙන්වීමටද?

ලන්ඩන්හි යටත් විජිත භාර මහලේකම් කාර්යාලයෙන් ඒ ඒ රටේ තම යටත් විජිත ලේකම්වරුන්ට දැනුම් දී තිබූ කරුණක්‌ වූයේ එම රටවල ඉතිහාසය සොයා බලා සංග්‍රහ කිරීමටය. ඉන් බොහෝ කලකට පසු 1912 දී එච්. ඩබ්ලිව්. කොඩ්රිංටන් විසින් ශ්‍රී ලංකාවේ සංක්‍ෂිප්ත ඉතිහාසය ග්‍රන්ථයක්‌ ලෙස සම්පාදනය කළේය. පුරාණ යුගය සම්බන්ධ එහි මූලාශ්‍ර වූයේ මහාවංශය ඇතුළු වංශ කතාවන්ය. කීර්ති ශ්‍රී රාජසිංහ රජුන් දවස පාළි මහාවංශයේ තුන්වැනි කොටස ලිවීමේදී එහි තිබුණා වූ 40 වැනි පරිඡේදය 19 සියවස අග භාගයේදී අතුරුදන් වී ඇති බව දක්‌නා ලැබිණි. අදත් එය එසේමය. කාශ්‍යප රජු යුදයෙන් පරදවා මුගලන් රජ වූ පසු තොරතුරු 40 පරිච්ඡේදයේ විය. සීගිරිය ගැනත් රාවණ රජු ගැනත් එහි විස්‌තර අඩංගු වූ බව ඊට යොමුවදී ඇති වෙනත් ග්‍රන්ථවලින් පැහැදිලිය.

රාවණ මරණය දැක්‌වෙන ෆර්නාඩ් ඈන් ප්‍රියන්තේ
කොර්මන් (1875) විසින් අඳින ලද සිතුවම.

රාවණ ඓතිහාසික චරිතයක්‌ නොවන බව කියන ඉතිහාසඥයන් හා පුරාවිද්‍යාඥයන් අතරට එකතුවීමට කැමැත්තක්‌ දක්‌වන ලලීන්ද්‍ර සන්නස්‌ගම නමැති ලේඛකයා නැගී සිටින දුර්වල පදනම ඔහුට අවබෝධ කරවන අතරම සුද්දා අනුව ගිය ඉතිහාසය හදාරන්නන්ද දැන ගතයුතු කරුණු බොහෝය.

ලංකා ඉතිහාසය ගොඩනැංවීමේ ශුද්ධ වූ අයිතිය අද හිමිවන්නේ විශ්වවිද්‍යාල ආචාර්ය මහාචාර්යවරුන්ට හා රාජකීය ආසියාතික සංගමයටය. ශ්‍රී ලංකාවේ විශ්වවිද්‍යාල යනු එංගලන්ත විශ්වවිද්‍යාල ආකෘතිය මත පිහිටි බටහිර දැනුම බෙදාදෙන විද්‍යාස්‌ථානයන්ය. මත ගැටුමක්‌ සමාජය තුළ උග්‍ර වූවොත් එය අවසාන වශයෙන් විසඳිය යුත්තේ අධිකරණයෙනි. අධිකරණය යනු ඉංගිලිසි නීතිය අනුව විනිශ්චය කරන ස්‌ථානයයි. කැඳවන්නේ විශේෂඥ සාක්‍ෂින්ය. විශේෂඥ සාක්‍ෂි යනු විශ්වවිද්‍යාල ආචාර්ය මහාචාර්යවරුන්ය. රූපවාහිනි විකට ශිල්පීන් තිදෙනාගේ "ඌ මට ගහනවෘ මට ඌ ගහනව" විචිත්‍රාංගය මෙහිදී සිහියට නැගේ. සන්නස්‌ගම මහතාගේ පදනම දුර්වල වුවත් ඔහුගේ සුරක්‍ෂිත බව ප්‍රබලය. කොඩ්රිංටන් - පරණවිතාන (අදෘශ්‍යමාන) ගුරුකුලය තවමත් ලංකාවේ ජයග්‍රාහීව සිටීම ඊට හේතුවය.

බ්‍රිතාන්‍ය ගුරුකුලයට වැරදුන තැනකින් පටන්ගැනීම සුදුසුයෑයි සිතමි. මහාවංශය ලංකා ඉතිහාසය ලෙස සැලකූ සුද්දා රාවණ රජු හුදු මිථ්‍යාවක්‌ ලෙස බැහැර කළේය. මහාවංශයේ 40 පරිච්ඡේදය අතුරුදන් වූයේ සාක්‍ෂි නැති මරණයක්‌ පෙන්වීම සඳහා විය හැක. නමුත් කාශ්මීර ඉතිහාසය ලිවීමේදී බ්‍රිතාන්‍යයන් කල්හාතගේ රාජතරංගනිය (කාශ්මීර රාජාවලිය දැක්‌වෙන ග්‍රන්ථය) අනුව යමින් ක්‍රි.පු. 1149 දී රාජ්‍යත්වයට පැමිණි "විභීෂණ" ගෙන් ඉතිහාසය ලිවීම ඇරඹීය. මේ වෙනත් විභීෂණයකු නොව රාමායනයේ දැක්‌වෙන රාවණගේ සොහොයුරු විභීෂණමය. ඔහුගෙන් පසු ක්‍රි.පු. 1095 දී ඉන්ද්‍රජිත් (මියගිය බව රාමායණයේ සඳහන් රාවණාගේ පුත්‍රයා) රජවිය. ක්‍රි.පු. 1060 දී දෙවැනි රාවණ රජවිය. අනතුරුව ක්‍රි.පු. 1030 දී දෙවැනි විභීෂණ රජවිය. මෙම ලැයිස්‌තුව රාජතරංගනිය කියවා හෝ කාශ්මීර ඉතිහාස පොත කියවා දත හැකිය.

ත්‍රිපිටකයට අයත් නොවන මහායාන සූත්‍රයක්‌ වන "ලංකාවතාර සූත්‍රය" මලයකූටයේ සිටි රාවණ පරපුරේ පාලකයාට බුදුන් විසින් (නමක්‌ සඳහන් නොවේ) දේශනා කරන ලද බව එම සූත්‍රයේ සඳහන්ය. එපමණක්‌ නොව දෙදහස්‌ පන්සිය වසරකට පසු ලෝක නායකයෙකු (දියනා) ලංකාවෙන් බිහිවන බවද එහි අන්තර්ගතය. පැරකුම්බා සිරිත ලියූ කවියා ප්‍රාර්ථනා කරන්නේ ඒ කෝට්‌ටේ හයවැනි පැරකුම්බා රජුම වේවා යනුවෙනි (පැරකුම්බා සිරිත 9 කවිය - කියන මගිය කොහි සිට එනු දද සමනොල ගොසිනා... ආදී) මේ සමග දැනට වසර කිහිපයක සිට රාවණ රජු ගැන උද්යෝගයක්‌, භක්‌තියෙන් යුතුව සැලකීමත් හා සමාජ හඬක්‌ ඇතිවී තිබීම අධ්‍යයනය කළ යුතුය.

මිනිසාගේ ඇස, කණ, නාසය ආදී වූ පසිඳුරන්ට අවබෝධ කළ නොහැකි දේ බොහෝය. ලොව 80% ක්‌ පසිඳුරන් මගින් තේරුම් ගත නොහැකි බව කියනු ලැබේ. ලලීන්ද්‍ර සන්නස්‌ගම මහතාද මෙබඳු මනුෂ්‍යයෙකු විය යුතුය.

ඔහුq ඉදිරිපත් කරන කරුණු හා තර්ක කොටස්‌ 3 ට වර්ග කළ හැක. 1. වැරදි හඳුනා ගැනීම්, 2. මනඃකල්පිත අදහස්‌, 3. කරුණු හා තර්ක.

වැරදි හඳුනා ගැනීම්

1. බෞද්ධ ශිෂ්ටාචාරය(- ශිෂ්ටාචාරය යනු මිනිසා විසින් තමා අවට ඇති සම්පත් හා ස්‌වාභාවික වස්‌තූන් තමාට කැමැති ලෙස ප්‍රයෝජනයට ගනිමින් අවශ්‍යතා සපුරා ගැනීමේ සම්පූර්ණ ක්‍රියාදාමය හඳුන්වන වචනයයි. බුදුන් වහන්සේ විසින් භූමි පරිභෝජනය, බිම් සැකසීම, බීජ තෝරාගැනීම, වැපිරීම, ජල සම්පාදනය, අස්‌වැන්න නෙළීම ආදී වූ නිෂ්පාදන ක්‍රියාවලිය ගැන ධර්ම දේශනාකර නැත. කර්මාන්ත හෝ ප්‍රවාහනය ගැනද නැත. සංස්‌කෘතිය යනු මිනිසුන්ට පමණක්‌ සීමාවන සිතීම්, වචන හා ක්‍රියාවලීන් ඇසුරින් ඇතිවන සමානත්වය දැක්‌වීම සඳහා යෙදෙන වචනයයි. භාෂාව, ආගම, නැටුම්, ගීත වාදන, චිත්‍ර, මූර්ති, සාහිත්‍ය, සිරිත්, හැසිරීම් විධි යනාදී දේ ඒ යටතට එයි. මේ අනුව බෞද්ධ ශිෂ්ඨාචාරයක්‌ නොව බෞද්ධ සංස්‌කෘතියක්‌ ඇත.

2. ආර්ය ජනයා(- මැක්‌ස්‌මුලර්ගේ ආර්ය වර්ගීකරණයට අනුව ආර්ය හා අනාර්ය ජනතාවන් ඇතද, ඇත්තේ ආර්ය භාෂා පමණි. මේ වේදයේ ඇති ආර්ය නමැති වචනය වරදවා වටහා ගැනීමකි. අර්යය ඉන්දියාවේ වයඹ දිග කපොළු වලින් පන්ජාබයට ඇතුළුවීම යනු 1990 න් පමණ පසු නිෂේධ වූ මතයකි. උතුරු දිග ශීතල ප්‍රදේශවල සිට දකුණෙහි උණුසුම් ඉරානයට අවුත් එහි නතර වූ ජනයා ඉන්දු-ඉරානියන් ලෙසද, බටහිරට ගිය අය ඉන්දු-යුරෝපීය ලෙසද, නැගෙනහිර ගමන් කළ අය ඉන්දු ආර්ය ලෙසද කරන හැඳින්වීම නිවැරදි වන අතර මෙම එඬේරුන් ඉරානයට ආවේ කොකේසස්‌ කඳුකරයෙන් බව කීමද නිවැරදිය. ඔවුන් කොකේසස්‌ කඳුකරයේ ඕපපාතිකව පහළවූවා නොව හෙළදිව සිට හිරත්යක්‌ රජු ගොස්‌ එහි ජනවාස පිහිටුවීම කළ බව දැන් සොයාගෙන ඇත.

3. රාමායණය සනාථ කිරීම හා රාවණා සනාථ කිරීම(- රාමායණය ප්‍රබන්ධ කරන ලද මහා කාව්‍යයකි. එබැවින් ඓතිහාසික ලෙස එය සනාථ කළ නොහැක. නමුත් රාවණ ඓතිහාසික නිසා ඔහු මනුෂ්‍යයෙක්‌ බව සනාථ කළ හැක. රාමා, සීතා, හනුමන් මිථ්‍යා ප්‍රබන්ධ වීම හේතුවෙන් රාවණා මිථ්‍යාවක්‌ වීම සිදු නොවේ. ඓතිහාසික පුද්ගලයන් (දුටුගැමුණු, කාශ්‍යප, සිද්ධාර්ථ) මුල්කර නවකතා ලිවීම දැනුදු කෙරේ.

කල්පිත අදහස්‌

1. අමුවාචාරීන් මිෂනාරින් ගණයට දැමීම(- මිෂනාරි යනු ඉංගිලිසි වචනයකි. පණිවිඩයක්‌ (මිෂන්) රැගෙන යන්නා යනු එහි අර්ථයයි. අටුවාචාරින් වහන්සේලා විසින් කළේ ගුඹුරු වූ දහම සාමාන්‍ය ජනතාව සඳහා ජීවන අත්දැකීම් මිශ්‍රිත කතාන්තර බවට හරවා ලියා එය ජනතාවට සන්නිවේදනය කිරීමයි. මහින්ද තෙරුන් ධර්මදූත මෙහෙවරක යෙදුන (මිෂනාරි) දූතයෙකි. එපමණක්‌ නොව බුදුන් වහන්සේද මුළු උතුරු ඉන්දියාව පුරා දහම් බෙරය වයා ජනතාවට දහම් පණිවිඩය දුනි. මිෂනාරි යන වචනය මිෂන් (දූත මෙහෙවර) සඳහා යෙදෙන ඕනෑම අයෙකුට භාවිත කළ හැක. ඉංගිලිසි වචන පාවිච්චි කිරීමේදී එම භාෂාව දැනගැනීම අත්‍යවශ්‍යය.

2. ඇමෙරිකානු වහල් භාවය(- කොඩ්රිංටන් - පරණවිතාන ගුරුකුලය ඉංගිලිසි මානසික වහල් බව තුළ ගැලී සිටින නිසා ඊට පටහැනි මත පළකිරීම ඇමෙරිකානු මානසික වහල්බව යයි සිතීම මුලාවකි. "අත්තානං උපමං කත්වා....." යනු හැමවිටම සුදුසු උපදේශයක්‌ නොවේ.

3. සාක්‍ෂි නැතිවිට එසේ නොවේයයි කීම(- රාවණ රජු සනාථ කිරීමට පුරාවිද්‍යා සාක්‍ෂි නැතිබව සන්නස්‌ගම මහතා පුන පුනා පවසයි, අතීතයේ සිට මහනුවර යුගය දක්‌වාම සාමාන්‍ය සිංහල රටවැසියන්ගේ ඇඳුම, නිවාසය සැදීම, ආහාර සැකසීම කෙසේදැයි දැනගැනීමට සාක්‍ෂි නැත. මේ අනුව සිංහලයා ඉතිහාසය පුරා නිර්වස්‌ත්‍රව හා එළිමහනේ ගස්‌යට ජීවත් වූ බව කීමටද ඔහු පෙළඹෙනු ඇත.

4. රාවණ බුදු දහමට අනුග්‍රහ දැක්‌වීම(- රාවණ රජු බුදු දහමට අනුග්‍රහ දැක්‌වූ අයෙකු නොවන අතර මා එබඳු ප්‍රකාශයක්‌ කර නැත. එවැන්නක්‌ රාමායණයේද නැති නිසා එබඳු අදහසක්‌ ප්‍රකාශ කළ නොහැක. මේ ලංකාවතාර සූත්‍රය ඇසුරින් ආ ලියුම්කරුගේ මනෝ නිර්මාණයකි.

කරුණු හා තර්ක

1. ඉලියිඩ් හා ඔඩිසි වීරකතා රාමායණයට හා මහ භාරතයට සමානවීම(-

මෙම සාධකය සන්නස්‌ගම මහතා දකින්නේ එකම මුල් භූමියක සිට දෙපයට විහිදී යාම නිසා ඇතිවූවක්‌ ලෙසටය. ඇතැම් විට එසේ වන්නටද පුළුවන. නමුත් ඊට වඩා ප්‍රබල හේතු දැක්‌විය හැක. දකුණු අමෙරිකානු ඇමසන්හි වනචාරියාද, අප්‍රිකාවේ කොංගෝහි වනචාරියාද, නැගෙනහිර ඉන්දීය දූපත්වල වනචාරියාද ශ්‍රී ලංකාවේ වැද්දාද සමාන පැවතුම් ඇති අය වෙති. ඒ ඔවුන් එකම මුල් භූමියක වාසය කළ නිසා නොව ඔවුන්ගේ ප්‍රාථමික ජීවිතය නිසාය. එමෙන්ම බටහිර හා නැගෙනහිර ඉහත සඳහන් යුද්ධය මුල්කරගත් වීර කතා යනු දඩයම් ජීවිතයට වඩා දියුණු එඬේර දිවියේ අගයන්ය. තණබිම් කොල්ලකමින්, සතුන් පැහැරගනිමින්, යටත්වූවන් වහල්කමට ගනිමින් සංචාරය කරන එඬේරාට වීරත්වය එන්නේ යුද්ධය හරහාය. භාරතයේ එදත් අදත් ඇත්තේ එඬේර ශිෂ්ටාචාරයකි. එඬේර සංස්‌කෘතියකි. නමුත් ඔහු මස්‌ බුදින එඬේරා නොව කිරි බොන (පස්‌ගෝරස) එඬේරාය. එබැවින් යුරෝපයේ මස්‌ බුදින එඬේරාගේ අගයත් කිරිබොන එඬේරාටද පොදුය.

2. මැක්‌ස්‌මුලර්ගේ "ආර්ය න්‍යාය" නිවැරදි ඉතිහාසයයි. ආර්යයෝ ග්‍රීසියට හා ඉන්දියාවට සංක්‍රමණයවීමට පෙර එකම ජනතාවක්‌ ලෙස උතුරු සුළු ආසියානු ප්‍රදේශයක ජීවත්වූහ.

මෙහි "සුළු ආසියානු ප්‍රදේශයක" ආර්යයන් මුලින් එකට ජීවත් වී පසුව දෙපසට බෙදීයාම යනුවෙන් අඩමානයට කීම අත්‍යවශ්‍යය. උතුරු සුළු ආසියානු ප්‍රදේශ නැතිවා මෙන්ම දෙපසට බෙදීයැමට පෙර එකට ජීවත් වූ ප්‍රදේශය ලෙසින් ආර්ය න්‍යාය විසින් හඳුනාගත්තේ ඉරානයයි. අප පාසැල් යන අවදියේ පවා තුර්කිය හැඳින්වූයේ "සුළු ආසියාව" යන ගර්හිත නමින්ය. උතුරු සුළු ආසියාව යනු ආසියාවේ උතුරේ සුළු ප්‍රදේශයක්‌ ලෙස සන්නස්‌ගම සලකා ඇති බව පෙනේ.

3. උතුරු සුළු ආසියානු ප්‍රදේශයක වූ එම මාතෘ ආර්ය භූමියේදී ගෙතූ වීරකතා දෙකකින් රාමායණය හා මහාභාරතය සකස්‌ කරගෙන ඇත.

19 සියවස අග හා 20 සියවස මුල බ්‍රිතාන්‍ය සිවිල් සේවක ඉතිහාසඥයන්ගේ දැනුම අප විසින් තවමත් කරතබාගෙන සිටීම සංවේගයට හේතුවකි. 1970 න් පසු ගවේෂණයෙහි යෙදුන ඇමෙරිකන් ප්‍රමුඛ ජර්මන් හා වෙනත් තරුණ යුරෝපීය මානව විද්‍යාඥයන්, ඉතිහාසඥයන් හා පුරා විද්‍යාඥයන් විසින් අනාවරණය කරගත් කරුණු ශ්‍රී ලංකාවේ අපට අදත් දැනගැනීමට ලැබී නැත. "ඇමෙරිකන් මානසික වහල්බව" යනුවෙන් පරිභව කිරීම නිසා මෙම පර්යේෂණ ප්‍රතිඵලවල අඩුවක්‌ සිදු නොවේ. අධ්‍යාපනය හ ජනමාධ්‍යය මෙම තොරතුරු වසන්කර තිබේ.

4. හෙළ-ඇසුර නමැති ලංකාව කේන්ද්‍ර කරගත් මහා අධිරාජ්‍යයක තොරතුරු වසන් කළ පිරිසක්‌ ලෙස මෙරට වංශකතාකරුවන් හා මහාවිහාර සාහිත්‍යකරුවන් හඳුන්වා දී ශිෂ්ඨාචාරයේ නිර්මාතෘවරුන් වෛරයට ලක්‌ කරවීම ගුණසේකර මහතාගේ ව්‍යාපෘතියයි.

ඉතා අලංකාර දේශපාලන වේදිකා වාංමාලාවක්‌ පාවිච්චි කළද මහා විහාරයද මහසෙන් රජු මෙන්ම බොහෝ වූ පින්ද බොහෝ වූ පව්ද කර තිබීම සත්‍යයකි. හෙළ නමැති වචනය මකා එහි සංස්‌කෘත පරිවර්තනය වන "සිංහල" නාමය ජාතියට භාවිත කිරීම සිදුවිය. ඉතිහාසය සඟවා විජයාගමනයෙන් මෙරට ජනාවාස වූ බව කීම මහාවිහාර සම්ප්‍රදාය විය. තායිලන්ත මූලාශ්‍රවල කියෑවෙන පරිදි හෙළ බසින් කියවුන පුස්‌කොල පොත් ඇතුන් සත් දෙනෙකු උසට ගොඩගසා ගිනි තබන ලදී. හෙළයන් කොතරම් රසකාමීන්ද කොතරම් උසස්‌ සාහිත්‍යකරුවන්ද යන්න අපට දැනගත හැක්‌කේ සීගිරි ගී තවමත් ශේෂ වී ඇති නිසාය. ශ්‍රී ලංකාව ජනාවාස වී වසර 380 කට පසු රුවන්මැලි සෑය ඉදිවූයේ යෑයි අනුරාධපුර දිසාපති (අමර හේවාමද්දුම) විසින් විස්‌තර කළ විට ලෝක බැංකු සභාපති රොබට්‌ මැක්‌නමාරා එය මේ මිනිස්‌ ලොව සිදුවිය නොහැක්‌කක්‌ බව කියා ප්‍රතික්‍ෂේප කළේ අප සමග තරහින් නොව මුළු ලෝකය ගැනම දැනුමක්‌ ඔහුට ඇති නිසාය. ලොව මහා ජල ශිෂ්ටාචාරය ලෙස බටහිරුවන් විසින් හඳුන්වන අපගේ ශ්‍රී ලංකාවේ බෞද්ධ මිස සිංහල සාහිත්‍යයක්‌, චිත්‍ර කලාවක්‌, ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පයක්‌, මූර්ති කලාවක්‌, කැටයම් කලාවක්‌ නැත්තේ ඇයිද යන්න ගැන සමීක්‍ෂණයක්‌ කළ යුතුව ඇත. සංස්‌කෘතිය ඉක්‌මවා ගිය බෞද්ධ ආධිපත්‍යයක්‌ නුවුයේ දැයි ගවේෂණය කළ අයෙක්‌ නැත.

5. මහින්දාගමනයෙන් පසු ලියෑවුන ශිලා ලිපිවල ඇති රාමා, රාවණා වැනි නම් සාමාන්‍ය මිනිසුන්ගේ නම්වෙති. එය රාවණා ඓතිහාසික කිරීමට යොදාගත නොහැක.

මහින්දාගමනයෙන් පසුව ලිපිවලත්, එමෙන්ම රාවණ යන නාමයත් සාමාන්‍ය මිනිසුන්ට යෙදුනාද විය හැක. නමුත් "මහරජ රාවණ" යනු සාමාන්‍ය රටවැසියෙකු නොවේ. බ්‍රාහ්මී අක්‍ෂර ලිපිවල මහරජ යන නම රජුන් හට පමණක්‌ යෙදී ඇත. මහරජ රාවණ, මහරජ පනිත, දෙවන පිය මහරජ, ගාමිණී අබය, දෙවනපිය මහරජ ගාමිණී තිස, දෙවනපිය මහරජ උති, මහරජ තිස යන මේ සාමාන්‍ය මිනිසුන් නොවේ. වංශ කතාවල එන දේවානම් පියතිස්‌ස රජුගේ නමින් එකදු සෙල් ලිපියක්‌වත් හමුවී නැත. නමුත් "දෙවනපිය" නාමය මහාවංශය විසින් දී ඇත්තේ ඔහුට පමණි.

6. රාමායණය ඊට වඩා පැරණ මහා භාරතයේ අතුරු කතාවකි. මහා භාරතයේ නිරූපණය වන්නේ ක්‍රි. පූර්ව 800 ට ආසන්න කාලයකි.

මෙම සොයාගැනීම සන්නස්‌ගමට ඉතා වැදගත්ය. නමුත් ඒ සඳහා සාක්‍ෂි කිසිවක්‌ නැත. ඉතිහාසය දන්නා හැමදෙනාම දන්නේ සංස්‌කෘතය ලියන බසකට සුදුසු තත්ත්වයට ආවේ ක්‍රි. පූර්ව 6 වන සියවසේ පාහියන්ගේ ව්‍යාකරණ ග්‍රන්ථයෙන් පසුව බවය. එනිසා අනිවාර්යයෙන්ම මෙම මහා කාව්‍ය දෙකම ඉන්පසු සම්පාදනය විය යුතුය. එපමණක්‌ නොව මහා විහාරය විසින් මෙරට ජාතියට දුන් නාමය වන සිංහල යන්න හා රටටදුන් සිංහල ද්වීපය යන්නද මහා භාරතයේ සඳහන්ය. මෙනිසා අනිවාර්යයෙන්ම ක්‍රි. පූර්ව 275 න් හෝ පසු කලෙක මහා භාරතය ලිවිය යුතුය. මහාචාර්ය ඔලිවර් අබේනායකගේ මතය වන්නේ ශ්‍රී ලංකාවේ ලියවුනු ජාතක අටුවාවට අයත් දශරථ ජාතකය හා සුසොන්දි ජාතකය කවි සංකල්පනා ඔස්‌සේ විස්‌තීරණය කරමින් රාමායණය ලියවුන බවය (17.07.2010 මහවැලි කේන්ද්‍රයේ රාවණ විරෝධි සම්මන්ත්‍රණය). එබැවින් සන්නස්‌ගම මහතා මහාචාර්ය අබේනායක හා සාකච්ඡා කිරීම වටී.

7. මේ නිසා මහාභාරතය ලියූ යුගයට සියවස්‌ දෙකකට පසුව ජීවත් වූ බුදුන් වහන්සේට හෝ භික්‍ෂුන්ට රාවණා රජු ලෙන් පූජාකළ බව කියන සූරිය ගුණසේකර මහතා

මනඃකල්පිත කරුණු වලට පිළිතුරු දීමට පරචිත්ත විජාණඥනය තිබිය යුතුය.

8. මෙරට යක්‍ෂ අසුර රාජධානියක්‌ තිබුනේ නම් විභීෂණගේ යුගයෙන් පසු එය අඛණ්‌ඩව පැවතිය යුතුය.

විභීෂණ යුගයක්‌ පිළිගැනීම යනු රාවණා යුගයක්‌ද පිළිගැනීමක්‌ වන්නේය. රාවණා මිත්‍යාවක්‌ වීමටත් විභීෂණ ඓතිහාසික වීමටත් නුපුළුවන. නමුත් මිනිසුන් විසින් විභීෂණ දේවත්වයට නැංවූයේ ඔහු ජීවත් වී මරණයට පත් වීම නිසාය. සිංහල දේව සංකල්පය යනු ජනප්‍රිය පුද්ගලයන් මරණින් පසු දේවත්වයට නැංවීමටයි. අවසන් වරට අප විසින් 1864 දී දේවත්වයට නංවන ලද රංවල දෙවියන් යනු රංවල තොටුපළේ තොටියා වූ අප්පු සිංෙÆaය.

9. පැරණි මහා ශිෂ්ටාචාරයන් ඇති වුනේ මහා ගංගාධාරවලින් සමන්විත විශාල ගොඩබිම්වල මිස දූපත්වල නොවේ. ශ්‍රී ලංකාව තුළ ඒවාට සමාන ශිෂ්ටාචාරයන් බිහිවීමට අවශ්‍ය භෞතික සම්පත් හා භූගෝලීය පිහිටීම ඇත්ද? එහි පිහිටීම බුද්ධිමය සංකල්ප දියුණු වීමේ ඉඩකඩ ස්‌වභාවයෙන්ම අඩු කරයි. ලංකාව වැනි දූපත්වල ශිෂ්ටාචාර - සංස්‌කෘති ඇති වුණේ අසල්වැසි මහා ගංගාධාර නිසාය.

දූපත් මානසිකත්වය යනු රෝගී තත්ත්වයකි. ඇමෙරිකන් එන්.ජී.ඕ. ක්‍රිස්‌තියානි මිෂනාරින් විසින් මෙය අනුනට බෝකරන රෝගයකි. ඔවුහු ලෝකය කලාප 7 කට බෙදති. හත්වැන්න කුඩා දූපත් එකතුවය. (Sප්කක සික්‌බාs) අපි අයිති කලාපය අසියා-ශාන්තිකර කලාපයයි. මාධ්‍යකරුවන් මීට මහෝපකාරී වන්නේ "අපගේ පුංචි ලංකාව, කුඩා දූපතක්‌ වූ අප, ලෝක සිතියමේ කඳුළු බිංදුවක්‌ බදු ශ්‍රී ලංකාව" වැනි හීනමානය දනවන වචන කියමිනි. සන්නස්‌ගමගේ මහා ශිෂ්ටාචාර 4 නම් මිසර, බැබිලෝනියා, හොවැංහෝ සහ හරප්පාය. බැබිලෝනියා ශිෂ්ඨාචාරය ගොඩනැංවීමට උපදෙස්‌ දුන්නේ "ගුවන් යානාවලින් ආ සිංහ මිනිසුන්" බව කියෑවෙන මැටි පුවරු 1996 අප්‍රේල් වල සොයාගති. වසර 5500 හෝ ඊට වඩා පැරණි ලෙස ලෝකය පිළිගන්නා බැබිලෝනියාවද කඩුව අතින් ගත් සිංහයා ලාංඡනයෙන් යුක්‌තය. සිංහ ශරීරය, පියාපත් දෙක හා මිනිස්‌ මූණ සහිත බැබිලෝනියානු ලාංඡනයේ පියාපත් ගුවන්යානාව නිසාය. සිංහ ශරීරය සිංහ මිනිසුන් නිසාය. බුදුදහම පිළිගත් එකම රට ලංකාව වීමෙන් බුද්ධි වර්ධනය දූපත්වල සිදු නොවන බව කීම නිෂේධනය වේ. 1840-50 යුගයේ ආරම්භක වැවිලිකරුවන් දුටු ලෙස ලොව සාරවත්ම රට ලංකාවයි. බෝගවර්ග අතුරින් 14 ක්‌ ඉස්‌තරම්ම වන්නේ ලංකාවේ ඒවාය.

10. සිංහල යන වචනය සිව්හෙළ යන අර්ථයෙන් සැදී නැත. කිසිම ශිලා ලිපියක මෙසේ හෙළයන් හතර වගක්‌ සඳහන් නොවේ. සිව්හෙළ යන හැඳින්වීම සිංහල යන හැඳින්වීමට පසුව ඇතිවිය.

සිංහල යනු "හෙළ" නමැති හෙළ වචනයේ සංස්‌කෘත පරිවර්තනයයි. සිංහල යනු සංස්‌කෘත හැඳින්වීමකි. මහාවිහාර භික්‍ෂුන් වහන්සේලා "හෙළ" නමැති වචනය මකා ඒ වෙනුවට සිංහල නමැති වචනය අදේශ කළහ. එසේ වුවද මහනුවර යුගය දක්‌වාත් සිංහල වෙදකම හෙළ කවියෙන් විය. ආයුර්වේද වෙදකම පමණක්‌ සංස්‌කෘත ශ්ලෝකවලින් තිබුණි.

උපුටා ගැනීම -

 

සම්පුර්ණ විස්තර

Learning about king Ravana

Emperor Ravana lived nearly 5000 years ago in Sri Lanka. He was a descendant of ‘Surya Wansha’ of ‘Hela Yakka’ tribe (ancient Sinhala tribe). King Ravana was one of the best fighters in Angampora, the traditional martial arts of ancient Sinhale.

He was a great Scholar inAyurvedic medicine. He was the person who invented “Arka Shastra”. The book “Arka Prakshaya” reveals this truth to the present world. As his willing to research in Ayurvedic medicine he wrote several books revealing the cures for many diseases. In one book he wrote “Eating beef cause to infect ninety eight new diseases to human beings”. The book “Kumara Tantraya” which reveals the treatments for infant diseases was written by him accepting the request of his pregnant queen Mandodari.

His eldest son was Indrajith also known as Meghanada who followed his father’s steps. There are some hints in Sri Lankan rock inscriptions about the daughter of king Dasis Ravana. King Ravana’s kingdom was Lankapura. The kingdom is almost disappeared today. But if you keen on Sri Lankan folklore and ola manuscripts there you can find some remaining sites of Lankapura today known as Seegiriya and Trincomalee.

King Ravana invented the bow of Violin. He also narrated very first Raagas, the musical compositions of Eastern classical music known as Lanka Dehena. “Siva thandawa” is one of the great devotional compositions done by him, which is still being in use in India. He was the first king flew over the world with his aero plane, known as Dandumonaraya, Vimaanaya or Ahasthara. Some evidence of Dandumonaraya the aeroplane is found in Rock inscriptions, Jataka Stories and Ola manuscripts. The Sinhalese folk stories are enriched with Ravana Stories. King Ravana was continuing a vegan oriented life style and was a real nature lover. According to Lankavatara sutta he was Buddhist and worshipped Kashyapa Buddha. Once he invited Kashyapa Buddha to visit Lanka and deliver his sermon to Sri Lankan citizens who practice yoga and follow Buddhism.

Today the time has changed and many of us do not know the real history of king Ravana and throw our folk tales away without considering any valuable parts of them. King Ravana was one of the best emperors found in Sri Lankan history.  There are more than 300 Sinhala village names related to king Ravana era. In addition, there are some more places and remains in which the Rama Ravana war took place in Sri Lanka.

සම්පුර්ණ විස්තර

ඔටුනු නොපළන් සෙන්පති පරපුරක අප්‍රකට තොරතුරු

වලපනේ දිසාවේ කිවුලේගෙදර පුංචි අලුත්බණ්‌ඩාර නිදහස්‌ සටනේ පුරෝගාමියා හා සැබෑ නායකයා ද වේ. මෙතුමාගේ පරපුර සතුව තිබූ බලය හා උරුමය අද දක්‌වා ඉතා අප්‍රකටව පැවතීමේ හේතුව වනුයේ බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යවාදීන් ඔවුන්ගේ ඉතිහාස කතාව හිතාමතා යටපත් කිරීමයි. පුලතිසිපුරයේ පහළ වූ මහ පැරකුම්බා රජුගේ පුරෝහිතයා ලෙස කටයුතු කළ කේවේසස්‌ථාන බණ්‌ඩාර සෘෂිතුමා කිවුලේ ගෙදර පරපුරේ ආදිතමයා ලෙස සලකනු ලබන අතර මෙතුමා රාවණා රජුගේ පුත්‍ර උපේන්ද්‍ර මණික යුවරජුට දාව උපත ලැබීය. පසු කලෙක කේවේසස්‌ථාන රජු ලෙස කිරුළු පළඳින ලදී.

උහුන් ජාත පුත්‍ර උපේන්ද්‍ර මිණි මණ්‌ඨක මන්ඨාෙච්න බලපති වී
උහුන් ජාත පුතුරාක
කේවේසස්‌ථ මණ්‌ඨක වායිමන
කේවේසස්‌ථ රක්‌ඛ පදියම බලපති වී

(උපුටා වරිග පූර්ණිකා පුස්‌කොල ග්‍රන්ථය),
විජයගේ පැමිණීමට පෙර කේවේසස්‌ථාන පරපුරේ පෙළපත වරිග පූර්ණිකාවට අනුව
* කේවේසස්‌ථාන රජු
* සොලිස මණ්‌ඨක රජු
* සකුදල ගිරි රජු
* පඡ්ජල මූණ රජු
* කේසි කෙහෙළියපුර රජු
* විපුලත්තාන රජු
* සුගුලිත රජු

දකුණු ඉන්දියාවේ කොටස්‌ ද ඇතුළත්ව, රාජ්‍ය පාලනයේ යෙදුණු රාවණ පරපුර ක්‍රමයෙන් පරිහානියට පත්ව විජයගේ ආක්‍රමණයෙන් පසු රාජ්‍ය උරුමය අහිමි වීමකට ලක්‌විය. නමුත් මහ පැරකුම්බා යුගයේ ඉතා ප්‍රබල වංශවත් මෙම පරපුර රාජ්‍ය යාන්ත්‍රණය හැසිරවීමට ප්‍රබල දායකත්වයක්‌ ලබා දුන් අතර, මුළු මහත් ශ්‍රී ලංකාවම එක්‌සේසත් කළ මහ පැරකුම්බා රජුගේ අග්‍ර පුරෝහිතයා ලෙස කටයුතු කරන ලද්දේ කේවේසස්‌ථාන පරපුරෙන් පැවත ආ කේවේසස්‌ථාන බණ්‌ඩාර සෘෂිතුමා වන අතර, එතුමා කිවුලේගෙදර පරපුරේ වර්තමාන ආදිතමයා ලෙස සලකනු ලබයි. මහ පැරකුම්බා රජු පුලතිසි පුරය අගනුවර කර රාජ්‍ය විචාරන සමයේ ඉදිකළ යෝධ වාරි කර්මාන්තය වූ පරාක්‍රම සමුද්‍රය ඉදිකිරීමේ කර්තව්‍යය හා දිග්විජය කිරීමේ ප්‍රතිපත්තිය දක්‌වා රජුගේ චින්තනය ගොඩනංවන ලද්දේ අග්‍ර පුරෝහිත කේවේසස්‌ථාන බණ්‌ඩාර සෘෂිතුමාය.

මෙතුමාගේ පුත්‍ර ලංකාපුර කුමරු පැරකුම්බා රජුගේ යුද හමුදාපති ලෙස කටයුතු කළ අතර, දකුණු ඉන්දියානු කුළශේඛර නම් සොලී රජු මධුරාපුර පරාක්‍රම පඬි රජු සමඟ යුද්ධයක පැටලී සිටියේය. පඬිරජ පරාක්‍රමබාහු රජතුමාගේ පිහිට පැතූ අතර, මෙහිදී පරාක්‍රමබාහු රජතුමා මහා බලවත් ලංකාපුර සෙන්පතියා යටතේ ලංකාපුරගේ පුතුන් වූ දේව ලංකාපුර, සෝණ, ලංකාගිරි, ගෝකරණ, දණ්‌ඩනායත, ලෝක කේෂධාතු, කීර්ති කේශධාතු යන සෙන්පතියන් සමඟ විශාල හමුදාවක්‌ කුලශේඛර රජු පලවා හැරීම පිණිස යෑවීය. කුලශේඛර පඬි රජු මරා පඬිරට අල්ලාගෙන තිබූ අතර, පඬි රජුගේ වීර පණ්‌ඩු නම් එක්‌ පුත්‍රයෙක්‌ ජීවිතය බේරාගෙන පලාගොස්‌ සිටියහ. ලංකා සේනාව කලදිල්ල නම් ස්‌ථානය පළමුව අල්ලා ගත්හ.

ඉන් පසු ලංකාපුර සෙන්පතියා තම පරපුරේ ආදි ඉතිහාසයේ රාවණා පරපුරට කළ විනාශයේ පලිය ගනිමින් සොලී සේනාව නසා රාමේෂ්වරම් අල්ලා ගත්හ. එය සිහිවීම පිණිස රාමේෂ්වරම් තුන්දුක්‌තාල නම් ස්‌ථානයේ පරාක්‍රමපුර නම් නගරයක්‌ ඉදි කළහ. ලංකාපුර සෙනෙවියා දකුණු ඉන්දියාවේ චාරුකොට්‌ට, මාරුලූප නම් පෙදෙස්‌ ඉන්පසු අල්ලා ගත් අතර, කකඳ්චකුටිය, කොලුරා, වීරගංග ප්‍රදේශය ද ලංකාවේ යටත් විජිත ලෙස පවරා ගත්හ. මෙහිදී මේ අසහාය රාවණ පුත්‍රයා තමාගේ පරපුරේ නාමය සිහිවීමට ලංකාපුර නමින් නගරයක්‌ ඉදිකොට සොලී බලය නසා දමමින් තවදුරටත් ඉදිරියට ගිය අතර, දෙවියා පට්‌ටන, බුද්දකංචකුඩිඩක නම් කුලශේකර රජුගේ සොලී බලකොටුව අල්ලාගෙන අවට ගම් 24 ක්‌ ගිනි තබා දන්තික නම් ස්‌ථානයේ කඳවුරු බැඳ ගත්හ.
මෙම සටන්වලදී සොලී සෙන්පතියන් පූ පණ්‌ඩියාන්ඩර, චෝල කෝනාර, යාදවරායන, විල්ලවරායන, කාලිංගරායර්, පංඩියරාය තෝන්දිය ආදීන් මරා දැමූ අතර, පසුව මහපැරකුම්බා රජුගේ නියෝගය පරිදි වීරපණ්‌ඩු කුමරා බේරාගෙන ලංකාපුර, වීරපණ්‌ඩු කුමරා වෙත පිළිගන්වන ලදී. මෙම පඬි රජු ලංකාව දෙසට හැරී දොහොත් මුදුන් තබා වැඳ නමස්‌කාර කර තම රාජ්‍ය ලබාදුන් පරාක්‍රමබාහු රජතුමාට ගෞරව කළහ. ඉන් නොනැවතුන ලංකාපුර සෙනෙවියා තම පරපුරේ අභිමානය නැවත ඇති කිරීමට මධුරාපුරය, ප්‍රබල සටනක්‌ කර අල්ලා ගත් අතර, මෙම සටන්වලදී ඉන්දියාවේ ත්‍රිණවේලියද සිංහල සේනාව විසින් අල්ලා ගත් අතර, තිරුපුත්තුරුවේ පටන් අමරාවතිය දක්‌වා පැමිණි ගමනේදී තුන් ගව්වක්‌ සතුරු මළකඳන්වලින් ගොඩගසා අමරාවතිය අල්ලාගත් ලංකාපුර සෙනෙවි එදා රැගෙන ගිය හමුදා සේනාංකයේ විශාලත්වය සැතපුම් 16 කි. ලංකාපුර සෙනෙවි අවසානයේ පඬි රටද කුලශේකරගේ රට ද ඇතුළුව පරාක්‍රමබාහු රජතුමා වෙනුවෙන් මෙම ප්‍රදේශයේ පාලකයා බවට පත් විය.
මෙසේ යටත් කරගත් ප්‍රදේශයන්ගේ පරාක්‍රමබාහු රජුගේ ලාංඡනය සහිත කාසි ව්‍යවහාරයට යොදවනු ලැබීය. විශාල ප්‍රදේශයක්‌ පරාක්‍රමබාහු රජු වෙනුවෙන් පාලනය ගෙනගිය ලංකාපුර චෝලයන්ගෙන් කාලිංගයන්ගෙන් මෙරටට සිදු වූ අතීත අපරාධයන්ට පලිගත් අතර, පරාක්‍රමබාහු රජුගේ අභාවයෙන් පසු රටේ ඇති වූ අස්‌ථාවර දේශපාලන වටපිටාව මත ගොඩනැගුණු කාලිංග බලය මෙරට කාලිංග වංශයට ගැතිකම් කළ නිශ්ශංක මල්ල වැනි කාලිංගයන්ට ලබාදෙන ලදී. ඉන් හෙළ බලය මෙන්ම දේශීය චින්තනය ද සහමුලින්ම බිඳ වැටී අවසානයේ කාලිංඝ මාඝ නමැති දරුණු ආක්‍රමණිකයා අතීතයේ පැමිණි රාම සුශ්‍රීව ප්‍රමුඛ වානර සේනාව සේ මහාපුලතිසිපුර ගිනිතබා ජාතියේ අවසාන ලේඛනාගාරය වූ පොත්ගුල් විහාරය ද හෙල ග්‍රන්ථද කඳු ගසා ගිනි තබන ලදී.
මහා පැරකුම්බා රජුට මහා පරාක්‍රම සමුද්‍රය සැදීමට එදා පුලතිසි සෘෂිවරයාට අයත් ඔසු උයන කේවේසස්‌ථාන බණ්‌ඩාර සෘෂිවරයා රජු වෙත පවරා දුන් අතර, නමුත් එයට ගෞරවයක්‌ ලෙස පුලතිසි ප්‍රතිමාවට පුද පූජා තබා පුලතිසි විහාරය ඉදිකර අසදෘස පිංකමක යෙදුණු මහපැරකුම්බා අධිරාජ්‍යයා කේවේසස්‌ථාන රාවණ පරපුරේ ජනප්‍රසාදය දිනාගන්නා ලදී. නමුත් මහ පැරකුම්බා රජුගෙන් පසු කේවේසස්‌ථාන පරපුර වෙත මෙරට ඇතැම් පාලකයන් දරුණු ව්‍යසනයක්‌ අත්කර දුන් අතර, කාලිංග මාඝ මෙම පරපුරට අයත් සියලු බලය අහෝසි කර දමන ලදී. රාවණ යුගයේ ලිපි ලේඛන, යක්‍ෂ වංශයේ ග්‍රන්ථ, බෞද්ධ හෙල අටුවා, ජ්‍යෙdතිෂය, යන්ත්‍ර මන්ත්‍ර, ග්‍රන්ථ මෙන්ම රාවණ රජුගේ අත් අකුරු සහිත වෙද පොත් ද ගිනිතබා විනාශ කළ කාලිංඝ මාඝ විජයගෙන් පසු මෙරට අවශේෂ යක්‍ෂ වංශය සංහාරයේ යෙදුණු අතර, කේවේසස්‌ථාන බණ්‌ඩාර සෘෂිවරයාගේ පරපුර පසු කාලයේදී බණ්‌ඩාර වැද්දාගේ පරපුර ලෙස ප්‍රචලිත වීමට හේතු වූයේ මෙම දරුණු යක්‍ෂ සංහාරය විය. කන්ද උඩරට ස්‌වකීය අතීත නිජබිම වෙත පැමිණි මෙම පරපුරේ වර්තමාන ආදිතමයා කොනප්පු බණ්‌ඩාර රජුගේ සමයේදී නැවත රාජ්‍ය වරප්‍රසාදයට පාත්‍ර විය. එබැවින් මෙම පරපුර ඉන්පසු ඌවේ සියලු සටන්වලදී ප්‍රමුඛස්‌ථානය ගැනීමට සමත් විය.
කිවුලේගෙදර පරපුරට නොදෙවැනි ප්‍රබල ප්‍රභූ පවුල් සමඟ රටේ දේශපාලන කටයුතුවලදී ක්‍රියා කළ මෙම පරපුර සස රාජසිංහ රජුගේ යුගයේ දන්දෙනිවලවෙල සටනින් ලන්දේසීන් සමූහ ඝාතනය කළ දොන් කොස්‌මෝ විෙ-සේකර යුද මුදලිගේ පරපුර ඉමහත් ගෞරවයෙන් ඌවේ බදුල්ලේ රඳවා ගැනීමට කටයුතු කළ පරපුරකි.
ක්‍රි. ව. 1630 පැමිණි පරසතුරු උවදුරේ කොස්‌මෝ විඡේසේකර යුද මුදලි රජුට පක්‍ෂපාතී කරගත යුතු බවට යෝජනා කරන ලද්දේ කිව්ලේගෙදරය. රන්දෙනිවෙල සංග්‍රාමයේදී නොරොCඳ්Cඳගේ හිස කඳින් වෙන් කළ කොස්‌මෝ විෙ-සේකර යුද මුදලි එය රජුට තුටු පඬුරු ලෙස ලබා දී රාජ්‍ය වරප්‍රසාද ලබා ගන්නා ලදී. මෙම ප්‍රභූ රාවණ පරපුර ඌවේ රඳවා ගැනීමට කටයුතු කරන ලද්දේ බදුල්ලේ කටුගහ වලව්ව ඇතුළු නිරවුල් ගම්බිම් ප්‍රදානයට රජු පොළඹවන ලද්දේ ඌවේ කිවුලේගෙදරය.
රන්දෙනිවෙලේ සටන ගැන ඌවේ ජනකවි
කොස්‌මෝ විඡේසේකර මහ මුදලි තුමා
උඩරට සිංහළුන් එකමුතු කළ උතුමා
රන්දෙනිවෙලේ සතුරන් පෙති ගැසු කදිමා
රාවණ කොඩිය දස්‌කම් පෙන්වූ උතුමා
දොන් කොස්‌මෝ විඡේසේකර පරපුර හා කිවුලේගෙදර පරපුර 1818 සටනේදී කැප්පෙටිපොල නිලමේ හා ඇහැලේපොල නිලමේට සහයෝගය දීමට හේතුව දොන් කොස්‌මෝ විෙ-සේකර යුද මුදලිතුමාගේ යුගයේ සිට රාවණ ධජයට ගරු කළ පරපුරු අතර ඇති වූ ජාතික සමගියේ ප්‍රතිඵලයක්‌ ලෙසය.
පොලොන්නරුවෙන් පසු කේවේසස්‌ථාන බණ්‌ඩාර සෘෂිතුමාගේ පරපුර නැවත මතුවන්නේ ඌව ප්‍රදේශයෙනි.
වර්තමාන වියළුව කන්ද කැටිය ප්‍රදේශය ආශ්‍රිතව තම නවාතැන තෝරාගත් අතර, එම ප්‍රදේශය අද දක්‌වා කිවුලේගෙදර ග්‍රාමය ලෙස ප්‍රචලිත විය. මෙතුමා අදත් වෙල්ලස්‌සේ කිවුලේගෙදර ග්‍රාමයේ දේවත්වයට පත්වූ කිවුලේගෙදර ඉහළ වලව්වේ දෙවියෝ ලෙස ප්‍රදේශවාසීන්ගේ ගෞරවයට පත් වේ. අති ප්‍රබල රහස්‌ යන්ත්‍ර මන්ත්‍ර හා පරපුරෙන් පැමිණි සටන් ක්‍රමවේද පිළිබඳව මනා දැනුමකින් හෙබි මෙතුමාගේ සහාය ලබාගත් කොනප්පු බණ්‌ඩාර පසුව 1 විමලධර්මසූරිය ලෙස රජ භාවයට පත්වූයේ ඌවේ ජනාවාස ඇති කිරීමට පුරෝගාමී වූ කිවුලේගෙදර පරපුරේ සහයෝගයෙනි. පසුව ඉපැරැණි වාරි තාක්‍ෂණයෙන් හා විශ්මිත ජ්‍යෙdතිෂය මූලධර්ම සිද්ධාන්තයන්ගේ (චJද්‍ර සූර්ය සිද්ධාන්ත) භාවිතයෙන් මුළු මහත් ඌව දිස්‌ත්‍රික්‌කයම සාරවත් භූමියක්‌ බවට පත් කර ගත් හෙළයන් වෙල්ලස්‌ස හෙවත් වෙල් ලක්‍ෂයකින් සෑදී සරුසාර භූමිය රටේ ආර්ථික, දේශපාලන, සමාජීය, ආගමික කේන්ද්‍රස්‌ථානය බවට පත් කිරීමේ පුරෝගාමීන් බවට කිවුලේගෙදර පරපුර පත්විය. එබැවින් ලංකාවේ පෙර නොවූ විරූ ලෙස ඌව කරා පැමිණි රදල පවුල් ඌව වෙල්ලස්‌ස ස්‌වකීය නිජබිම බවට පත් කර ගන්නා ලදී.
1 වන විමලධර්ම රජුගේ පූර්ණ සහයෝගය මෙම පරපුර වෙත ලැබූ අතර, ඉන්පසු යුගයේ රටේ දේශපාලන යාන්ත්‍රණය හැසිරවීමේ බලය ඌවේ වැසියන් වෙත ලබා ගන්නා ලදී. එබැවින් පසු කාලීනව කන්ද උඩරට රාජ්‍යත්වයට පත් සියලු රජුන් ඌවේ කිවුලේගෙදර පරපුරේ සහයෝගය ලබා ගන්නා ලදී. එබැවින් කිවුලේගෙදර මහ දෙවියෝ කිවුලේගෙදර ඉහළ වලව්වේ දෙවියෝ. පහළ වලව්වේ දෙවියෝ, කිවුලේ දිසා බණ්‌ඩාර දෙවියෝ, කිවුලේගෙදර අප්පුහාමි දෙවියෝ, කඩවත් දෙවියෝa, අලුත් දෙවියෝ දේවත්වයට පත්ව අද දක්‌වා මහජන ගෞරවයට පත් කිවුලේගෙදර පරපුර ඌවේ ධජය ලෙස මයුරා යොදා ගන්නා ලදී. රාවණ රජුගේ රණ මයුර සංකේතය වලපනේ ධජය ලෙස අද දක්‌වා නොනැසී පවතී. එමෙන්ම කිවුලේගෙදර පරපුර මෙන් ඌවේ ව්‍යාප්ත වූ රාවණ රජුගේ ප්‍රබල යක්‌ ප්‍රජාව හේවාහැට කොත්මලෙ, වලපනේ යන දිස්‌ත්‍රික්‌කයන්ගේ ධජය ලෙස භාවිත කරන ලද්දේ ද රාවණ ධජය වීම මෙහි ඇති සුවිශේෂත්වයකි.
ඌවේ ජන කවි
සක්‌ දෙවිඳුයි සඳ මත හා රුව ඇන්දේ
සමන් දෙවිඳු බැබලේ සමනල කන්දේ
ගැමුණු රජුයි සතුරනගේ බල බින්දේ
රාවණ කොඩිය බැබලේ තලගල කන්දේ

රාවණ කොඩිය හෙළදිව ජාතික කොඩිය
සිව් හෙලයින් දස්‌කම් පෙන්වූ කොඩිය
උඩරට රදල වරු පණසේ රැකි කොඩිය
පෙරමුණු රැගෙන යමු රාවණ කොඩිය
( උපුටා ගැනීම – ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රාග් ඓතිහාසික උරුමය ආචාර්ය මිරැන්ඩෝ ඔබේසේකර )
ඉතා ප්‍රබල පරපුරක්‌ ලෙස පැවැති මෙම පරපුරේ මීළඟ යුග පුරුෂයා බවට පත්වූයේ කිවුලේගෙදර පුංචි අලුත්බණ්‌ඩාර හෙවත් කිවුලේගෙදර මොහොට්‌ටාල වන අතර, රටේ බලගතුම රජුගේ රහස්‌ සේනාංකය වූ බිහිසුණු දරුණු වැදි හමුදාව මෙන්ම දක්‍ෂම රණකාමී සෙන්පතීන්ගේ නායකයා ද විය. වීර බූටාවේ රටේ රාල, කොහු කුඹුරේ රටේ රාල, ආදාවල මොහොට්‌ටාලය. අරුමා වැදි නායක මෙතුමාගේ අතිජාත මිත්‍රයෙක්‌ විය. ඉතා ධනවත්, බලවත් යුද ශිල්පයේ කෙල පැමිණි ඌවේ වීරයන්, රටේ බලයට පැමිණි ඕනෑම රජයක්‌ වෙත තම පක්‍ෂපාතී බව පළකළහ. එය ස්‌වකීය වංශයේ පැවැත්ම සඳහා අනුගමනය කළ ක්‍රමවේදය වූ අතර, අවාසනාවකට කීර්ති ශ්‍රී රාජසිංහ රජුගෙන් පසු යුගය ද්‍රවිඩ සම්භවය ඇති හින්දු මතවාද කරපින්නාගත් හින්දු අන්තවාදය රටපුරා ව්‍යාප්ත කර වූ රජවරුන්ගේ කාල වකවානුවක්‌ විය. ඉතා ප්‍රබල ලෙස පෙර කිසි කලෙකත් නොවූ විරූ ලෙස හින්දු දේව සංකල්පය මෙරට මුල් බැසගත් මේ යුගය ජාතික වීරයන් පරපුරට ජාතියට අද්විතීය සේවයක්‌ කළවුන් පිදීමේ ඉපැරැණි හෙළ සභ්‍යත්වයෙන් බැහැරව (උදා – වැදි ජනයාගේ මළවුන් පිදීමේ චාරිත්‍රය) යක්‍ෂ ගෝත්‍රයේ නෑ යකුන් පිදීම හෙවත් ප්‍රදේශ භාර අසහාය යුග පුරුෂයන් දේවත්වයෙන් වන්දනා කිරීමේ චාරිත්‍රයෙන් බැහැර වී මිථ්‍යාදෘෂ්ඨ§ක දේව සංකල්පයෙන් සමාජය වෙලා ගන්නක්‌ බවට පත්වී තිබිණි.
නමුත් අද දක්‌වා ඌවේ මහජන වන්දනාවට පත්වන්නේ ප්‍රදේශවාසී ආදි යුග පුරුෂයන් වීම ජාතියේ වාසනාවකි. (උදා කීර්ති බණ්‌ඩාර, ර-ජු බණ්‌ඩාර, කිවුලේගෙදර පුංචි අලුත්බණ්‌ඩාර. කිවුලේ ගෙදර අප්පුහාමි බණ්‌ඩාර) මුළු මහත් රාජ්‍ය තන්ත්‍රයම හින්දු දේව වාදය කරපින්නා ගැනීමත් සමගම බෞද්ධයන්ට මෙන්ම මෙරට රාවණා පරපුරට ඇති බලතල අහෝසි වීම තුළ රජු හා උඩරට රදලයන් අතර දැවැන්ත දේශපාලන අස්‌ථාවරභාවයක්‌ ඇති වීමට සිංහලේ අවසන් රජු වූ ශ්‍රී වික්‍රම රාජසිංහ රජුගේ ක්‍රියා කලාපය ඉවහල් විය. මින් ලංකාවේ කන්ද උඩරට රාජ්‍ය යාන්ත්‍රණය කොටස්‌ ගණනාවකට බෙදී ගියහ.
මෙම අසමගියේ ප්‍රතිඵල ඉංග්‍රීසීන් විසින් ජෝන් ඩොයිල් නම් රහස්‌ ඔත්තුකරු මගින් වඩා නිවැරැදිව ලබාගෙන එංගලන්ත අධිරාජ්‍ය 1803 දී ලැබූ දරුණු පරාජයේ පිළිගැනීම උඩරට රාජ්‍යයේ සිංහල බෞද්ධ ප්‍රධානීන්ගේ සහයෝගයෙන් 1815 ලක්‌දිව ගිවිසුමකින් පවරා ගන්නා ලදී. මේ සඳහා බලපෑ ප්‍රධාන හේතු සාධකය වූයේ අතිදක්‍ෂ හමුදා ප්‍රධානියා වූ ලෙව්කේ දිසාවේ ඉතාමත්
අත්තනෝමතික ලෙස ශ්‍රී වික්‍රම රාජසිංහ රජු විසින් මරා දැමීම නිසා පිළිමතලාවේ, ඇහැලේපොල, කැප්පෙටිපොල වැනි උඩරට රදළ ප්‍රධානීන්ගේ බලවත් විරෝධය මතුවීම තුළිනි. නමුත් මේ සියල්ල දෙස උපේක්‍ෂා සහගතව අසරණව බලා සිටි මේ රටේ දේශපාලනය ආර්ථික බලවේගය මෙහෙය වූ ඌවේ ජන ප්‍රධානීන් දෙවන පෙළ නායකත්වය රටේත්, ජාතියේත් අනාගත විනාශය මනා ලෙස අවබෝධ කර ගත්තද, කිව්ලේගෙදර මොහොට්‌ටාල දේශපාලන අධිකාරිය තමා වටා ගොඩනගා ගැනීමට සමත් විය. රාවණ රජුගේ වාත රිය නැවතූ වාරියපොල විහාරයෙන් (වර්තමාන ශ්‍රී සුමංගල පිරිවෙන් විහාරය) බිහි වූ සංඝ පීතෲවරයකු වූ යක්‍ෂ ලේ ඇති වාරියපොල ශ්‍රී සුමංගල හිමියන් පරපුරේද, ජාතියේද ගෞරවය වෙනුවෙන් ඉංගී්‍රසි ධජය බිඳ දමා සිංහල ධජය එසවීමෙන් ඉංග්‍රීසීන් වෙත පළමු වෙඩි මුරය හෙවත් රතු එළිය දල්වනලදී. ඉතා සූක්‌ෂම ලෙස සිංහල රදළ ප්‍රධානීන්ගේ සහයෝගය ලබාගත් කිවුලේගෙදර මොහොට්‌ටාලයට මුල් අවස්‌ථාවේම මොල්ලිගොඩ වැනි ප්‍රභූවරු ඉංග්‍රීසින් දැනුවත් කිරීම නිසා ඉංග්‍රීසි ඔත්තුකරුවෙකු වූ කන්ද කැපුගම උන්නැහේ නමැත්තෙකු ගේ ඝාතනයට වග උත්තරකරු කර, අත්අඩංගුවට පත් කරන ලදී. මහනුවර මඟුල් මඩුවේ විභාගයට ප්‍රථම උඩරට රදළ ප්‍රධානීන්ගේ අනුග්‍රහය මත සිරගෙය බිඳ දමාගෙන කිවුලෙ ගෙදර මොහොට්‌ටාල පලායන ලදී. අවසානයේ මොණරාගල මාරගල රහස්‌ ගුහාවේ රාවණ දේවාලය වෙත පැමිණි මෙම අභීත රණවිරුවා තම පුරපුරේ අය පමණක්‌ වන්දනාමාන කරන වීර රාවණ අවතාර පූජාව නම් පූජාවක්‌ සිදුකොට ඇත.. (මේ සඳහා භාවිත කළ තල්පත පුස්‌කොළ ශ්ලෝක අද දක්‌වා නොනැසී පවතී.)

ඔං රාවණ සිද්ධිං සිද්ධි බල වරම්, ඕං සූර්යය පුත්‍රය නම ම්

ශිවා ලිත පුස්‌ථකය (අමරකෝන් බස්‌නායක මුදියන්සේලාගේ ජයසේකර බණ්‌ඩාරගේ අත් පිටපත)
බුටාවේ රටේ රාල හා කිවුල්ගෙදර පුංචි අලුත් බණ්‌ඩාර පමණක්‌ මෙම පූජාවම භාවිත කළ ඉපැරැණි රාවණ ප්‍රතිමාව කාලීනව ජෝන් ඩොයිල් විසින් පැහැරගෙන එංගලන්තයට භාරදුන් බව පැවැසේ. අපගේ පර්යේෂණ තුළින්ද මෙම රාවණ ප්‍රතිමාව දැනට එංගලන්තයේ බැලංකැස්‌ටර් කෞතුකාගාරයේ තැන්පත් කර ඇත. මෙහි සබරගමුවේ වෙස්‌ ඇඳුම පැහැදිලිව හඳුනාගත හැක. (වගකිය යුත්තෝ මෙහි අපට ඇති අයිතියේ අනන්‍යතාව සහතික කර ලංකාවට ගෙන ඒමට කටයුතු කළ යුතුය,)
මාරගල රාවණ පූජාවෙන් පසු කිව්ලේගෙදර පුංචි අලුත් බණ්‌ඩාර හා බූටාවේ රටේ රාලගේ ප්‍රධානත්වයෙන් ඉපැරැණි යක්‌ෂ වංශයේ ජනපදයක්‌ වූ විල්බාව ග්‍රාමයේ වර්තමාන විල්බාව රජමහා විහාර භූමියේ පැවිදි වෙස්‌ දැරූ විල්බාව මුදියන්සේ භික්‍ෂු වෙස්‌ ගන්වා රුහුණු මහ කතරගම දේවාලයට කැඳවා පැවිදි වෙස්‌ හරවා කතරගම හා සියඹලා දේවාලයන්හි කතරගම දෙවියන් වෙත බාරවී කතරගම දිය බෙත්මේගේද සහයෝගයෙන් රහස්‌ රාජාභිෂේකයක්‌ සිදුකරන ලදී. 1818 දක්‌වා කතරගම දේවාලයේ පරිපාලනය සිංහලයන් සතු වූ අතර, ඉංග්‍රීසීන් 1818 න් පසු මෙහි පාලනය ද්‍රවිඩයන් සතු කරන ලදී. අනතුරුව අරුමා වැදි රජුගේ 4000 ක පමණ වැදි හමුදාවක්‌ සමග වෙල්ලස්‌ස කරා පැමිණි කිව්ලේගෙදර පුංචි අලුත් බණ්‌ඩාර බ්‍රිතාන්‍ය හිරු නොබසිනා අධිරාජ්‍යට විරුද්ධව යුද ප්‍රකාශ කළහ. (බිබිලේ වැදි හමුදාව එකල ලොව සිටි ප්‍රබලම ගරිල්ලා භටයන් වූ අතර, ස්‌ථිර වාසස්‌ථාන නොපැවතී ඔවුන් වනාන්තර සටන් වලදී හා උපක්‍රමශීලී ගරිල්ලා ප්‍රහාරයන් හි ලොව සිටි අති දක්‍ෂයන් බව නොරහසකි.) මේ දක්‌වා විල්බාවේ මුදියන්සේගේ සත්‍ය ඉතිහාසය හෙළිවී නොමැත. මන්ද යත් ඉංග්‍රීසින් සතු ලේඛන පමණක්‌ පරිශීලනය කර ඉතිහාසය රචනා කර ඇති බැවිනි.
බූටාවේ රටේ රාළ යනු ලංකා හමුදාවේ අද්විතීය රණශූරයා වූ අතර, මෙතුමා භාවිත කළ පැරණි දුන්නට අදටද 05 දෙනකුටවත් දුනුදිය දැමිය නොහැක. මෙයද අද දක්‌වා නොනැවසී පවතී. මෙලෙස ආරම්භ වූ සිංහලේ නිදහස්‌ සටන මැඩ පැවැත්වීම සඳහා ඉංග්‍රීසින් කිවුලේ ගෙදර පරපුර සමග අමනාපව පරගම්මන ගම්මානයේ මුස්‌ලිම් වැසියන්ගේ සහයෝගය ලබා ගැනීමට අදහස්‌ කළ බව වෙල්ලස්‌සේ සුදු හරක්‌ගාලේ මුහන්දිරම්කම හඡ්ජි මරික්‌කාර් නම් මුස්‌ලිම් ජාතිකයෙකුට දීමෙන් තහවුරු වේ. විජාතික මුස්‌ලිම් ගම්මානයක්‌ වූ පරගම්මන කිවුලේගෙදර පරපුරේ අප්පුහාමි බණ්‌ඩාර නම් ප්‍රධානියා මුස්‌ලිම් කන්‍යාවක්‌ විවාහ කර ගැනීමට දැරූ උත්සාහයේදී වස දී මරා දමන ලදී. ඉන් ඌවේ සිංහලයන් හා මුස්‌ලිම් ජාතිකයන් අතර බලවත් විරෝධයක්‌ ඇති වී තිබූ අතර, අදත් මුස්‌ලිම් ජාතිකයන් කිවුලේගෙදර අප්පුහාමි බණ්‌ඩාර සොහොනට වන්දනා මාන කරනු ලබන අතර, කන්දකැටියේ සිංහලයන් එතුමා දේවත්වයෙන් වන්දනාමානයට පාත්‍ර කරයි. (මේ සඳහා ඉදිකළ ගම්භාර දේවාලයක්‌ පවතී.) නව තනතුරෙන් උද්දාමයට පත් හඡ්ජි මරික්‌කාර් ප්‍රමුඛ මුස්‌ලිම් ජාතිකයන් වෙල්ලස්‌සට පැමිණි විගස කිවුලේගෙදර මොහොට්‌ටාලගේ අත්අඩංගුවට පත්විය.
ඉතා කෲර වද හිංසාවට ලක්‌ කිරීමෙන් පසු ඉංග්‍රීසීන් වෙනුවෙන් පෙනී සිටි හඡ්ජි මරික්‌කාර් කිවුලේ ගෙදර දිසාවේ විසින්ම කුළුගෙඩි පහරින් මරා දැමූ අතර, ඉන් බදුල්ලේ ඒජන්ත ලෙස කටයුතු කළ ඉංග්‍රීසි ජාතික විල්සන් බලවත් කෝපයට පත් විය. ඉංග්‍රීසි භටයන් පිරිවරා ගත් විල්සන්ද බදුල්ලේ සිට වෙල්ලස්‌ස බලා පැමිණි ගමනේදී කිවුලේගෙදර දිසාවේගේ සෙබළුන් හා බූටාවේ රටේ රාළගේ ප්‍රහාරයෙන් පුරාණ ඊතණවත්ත දේවාලය අසලදී මීටර් 1000 දුර සිට එල්ල කරන ලද හී පහරින් මැරී වැටුණුq විල්සන්ගේ හිස කඳින් ඉවත් කර වැදි නායක අරුමා ඇතුළු පිරිසට ලබාදෙන ලදී. විල්සන් මැරී වැටුqනු ස්‌ථානයේ බදුල්ල මාර්ගයේ ඉංග්‍රීසි ජාතිකයන් 1918 දී ස්‌මාරකයක්‌ ඉදිකළ අතර එය අද දක්‌වා පවතී. කිවුලේ ගෙදර, විල්සන් ගේ හිස ඉවත්කළ කිරිච්චියද, ඉංග්‍රීසි හමුදා භටයන් 197 කගේ හිස ඉවත් කළ කිරිච්චියද අද දක්‌වා පවතී. (නැලිගම ශෛලාශනාරාමය – රාගම)
කඳින් වෙන්කළ හිස ඊතණවත්ත පත්තිනි දේවාලයේ ගසක එල්ලා වැදි භටයින් විසින් එයට හී පහරවල් එල්ල කර රිටක ගසන ලද අතර, වැද්දන්ගේ මෙම ක්‍රියාව දේව කෝපයක්‌ ලෙසත්, ඉන් ඌව විනාශ වූ බවත් ඇතැම් ඌවේ පැරැන්නන් විශ්වාස කරයි. ඌවේ පාලකයා ලෙස කටයුතු කළ විල්සන්ගේ ඇද වැටීමෙන් ඉමහත් බියට පත් බ්‍රවුනින් ප්‍රමුඛ බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යවාදීන් නිදහස්‌ සටන අඩපණ කිරීමේ අරමුණින් කැප්පෙටිපොල දිසාවේ ඌවේ දිසාවේ ලෙස පත්කර සිංහල හමුදාවත් සමග එවන ලදී. නමුත් අලුපතදී අභීත ඌවේ කිවුලේගෙදරගේ හමුදාවට එකතු වූ කැප්පෙටිපොල නිලමේ අවසානයේ කිවුලේගෙදරගේ මග පෙන්වීමෙන් සිංහලේ නිදහස්‌ සටනේ හමුදාපති ධුරයට පත් කර ගන්නා ලදී. ඉන් ඉමහත් උද්දාමයට පත් ඌව වෙල්ලස්‌ස ජනයා දහස්‌ ගණනින් අභීතව ලක්‌දිව රජුගේ පක්‍ෂයට එකතු වූ අතර, උඩරට රදලයින් වැල නොකැඩී ඉංග්‍රීසි විරෝධී ප්‍රතිපත්තියට සහයෝගය දක්‌වන්නට විය.
මොල්ලිගොඩ හා එක්‌නැලිගොඩ හැර සෙසු ප්‍රධාන පෙළේ රදලයන්ගේ සහාය නිසා බ්‍රිතාන්‍ය හමුදාව උඩරටින් ප්‍රබල ලෙස පසු බසින්නට විය. මෙහිදී වාරියපොළ සුමංගල හිමි නැවත වරක්‌ තම පරපුරේ නිදහස වෙනුවෙන් රාජ්‍ය සංකේතය වූ දළඳා වහන්සේ මහනුවර රජ මාළිගයෙන් රැගෙන කැප්පෙටිපොල නිළමේ වෙත ලබා දෙන ලදී. ඉන් ඉමහත් ප්‍රමෝදයට පත් ලක්‌වාසීන් දහස ගණනක්‌ නැවත සිංහලයන් හා එකතු වූ අතර, සිංහලේ නිදහස්‌ සටන වඩාත් තියුණු මුහුණුවරක්‌ ගත් අතර, හඟුරංකෙත විහාරයේ දළදා ප්‍රදර්ශනයක්‌ පවත්වා ශ්‍රී වික්‍රම රාජසිංහ රජු සතුව පැවැති වස්‌තුව 1848 සිංහලේ නිදහස්‌ සටනේ සැබෑ නායකයා වූ වීදිය පැලැන්නේ හඟුරන්කෙත ඩිංගිරාලගේ වැඩිමහල් සොහොයුරා වූ මැණික්‌රාල විසින් කිවුලේගෙදර ප්‍රධාන කැප්පෙටිපොල වෙත ප්‍රදානය කරන ලදී. මෙම යුගයේ හඟුරන්කෙත ඩිංගිරාල ලාබාලවියේ පසුවූහ. කන්ද උඩරට අප්‍රකට රණවිරු පවුලක්‌ වූ ඩිංගිරාල පරපුරේ සොහොයුරන් 3 ක්‌ වූ අතර වැඩිමහල් සොයුරු පුංචිරාල 1805 ශ්‍රී වික්‍රමරාජසිංහ රජු ඉංග්‍රීසීන්ට විරුද්ධව මෙහෙයවූ සටනින් දිවි පිදූහ. දෙවැන්නා 1818 මැණික්‌රාල දිවිපිදූ අතර, ඩිංගිරාල 1848 දිවි පිදූහ.
කන්ද උඩරට පුරා ව්‍යාප්ත වූ 1818 නිදහස්‌ සටන ජයග්‍රහණයේ අභිමුව පසුබිමේදී ඉංග්‍රීසින් විසින් එක්‌නැලිගොඩගේ හා මොල්ලිගොඩගේ උපදෙස්‌ පිට ඉතා රහසිගත ලෙස ජෝන් ඩොයිල් පොළඹවා ඌවේ අධ්‍යාත්මික ශක්‌තිය පැවැති රාවණ දෙවොලේ රාවණ ප්‍රතිමාව ලබා ගැනීමට සේනාව මෙහෙයවූහ. මෙහිදී මොල්ලිගොඩ නිලමේ අලුත්නුවර දැඩිමුණ්‌ඩ දේවාලය වෙත භාරවී පුරාණ රාවණ ප්‍රතිමාව සබරගමුව මහා සමන් දේවාලයට රැගෙන ඒමට අදහස්‌ කළ අතර, හින්දු දේව වාදය ඉවතලා රාවණ ධජය පෙරටුq කිරීමට අදහස්‌ කළහ. අවසානයේ මාරගල කන්දේ රාවණ ප්‍රතිමාව ලබාගත් ඉංග්‍රීසින් එය මොල්ලිගොඩ නිලමේටද ලබානොදී එංගලන්තය බලා රැගෙන ගිය අතර, මුළු මහත් ඌව වෙල්ලස්‌සම සහමුලින්ම විනාශ කරන ලදී.
නමුත් කැප්පෙටිපොල නිලමේ, මඩුගල්ල, පිළිමතලාවේ නිලමේ අතර ඇතිවූ බල අරගලයේ ප්‍රතිඵලයක්‌ ලෙස කිවුලේගෙදර දිසාව පත්කළ විල්බාවේ රජුq පිළිගැනීමට අකමැති වූ ඇතැම් රදළ නායකයන් වෙනත් රජෙකු පත්කරගෙන කැප්පෙටිපොළ, කිවුලේගෙදර, විරෝධී ප්‍රතිපත්තියකට එළඹීය. කැප්පෙටිපොල නිළමේ දළදාවේ භාරකාරිත්වය වලපනේ දිසාවේ කිවුලේගෙදර වෙත පවරා තිබූ අතර, එතුමා කිවුලේගෙදර ග්‍රාමයේ දළදා පූජාවක්‌ හා පෙරහැරක්‌ද පවත්වන ලදී. මෙය ලක්‌දිව ඉංග්‍රීසි ආධිපත්‍යයට පෙර සිංහලයන් පැවැත්වූ අවසාන දළදා පූජාව වේ. ඉන් බියට පත් උඩරට රදළ ප්‍රධානීන් කැප්පෙටිපොල හා අභීතව රජු සිරභාරයට පත්කර වෙනත් අයෙකු රාජ්‍යත්වයට පත්කර ගන්නා ලදී. ඉන් ඉමහත් ප්‍රමෝදයට පත් බ්‍රවුනින්, ජෝන් ඩොයිල් ඇතුළු ඉංග්‍රීසි ප්‍රධානීන් සිංහල සටන් පෙරමුණේ චිත්ත ධෛර්යය බිඳදමා මහනුවර දළදා කරඬුව පමණක්‌ දළඳා වහන්සේ වැඩි සිටින සේ දළදා ප්‍රදර්ශනයක්‌ පවත්වා සිංහලයන්ගේ චිත්ත ධෛර්යය බිඳ දමන ලදී. ඇති වූ දේශපාලන අර්බුදයේ ප්‍රතිඵල මනාලෙස නෙළාගත් ඉංග්‍රීසීන් ඉන්දියානු යටත් විජිතයෙන් ලබාගත් සහයෝගයෙන්ද, සුළු ජාතික මුස්‌ලිම් ජනතාවගේ ආශීර්වාදයෙන්ද මුළු මහත් ඌව වෙල්ලස්‌සම ගිනි තබන ලදී.
මෙහි පළමු ප්‍රහාරය ඌවේ අභීත නායක කිවුලේගෙදර දිසාවේගේ නිවසට එල්ල වූ අතර, කිවුලේගෙදර දිසාවේගේ දයාබර බිරිඳ නිවස ඉදිරියට ගෙන විත් වෙඩි තබා මරා පුළුස්‌සා දමන ලදී. මැක්‌ඩොනල්ඩ් නම් දාමරිකයා මෙහෙය වූ මේ ම්ලේච්ඡ හමුදාව වයස 18 ට වැඩි සියලු පිරිමින් මරා දමා ඌවේ ස්‌ත්‍රීන් දූෂණය කරන ලදී. කිවුලේගෙදර මොහොට්‌ටාලගේ දියණිය අරුමා වැදි නායකයාගේ මූලිකත්වයෙන් මෙහෙය වූ අති දක්‌ෂ සිංහල සටන්කරුවන් විසින් බේරාගෙන පැමිණියද, අතරමැද දී ඇති වූ සටනකදී ස්‌වකීය පතිවාත්තාව ආරක්‌ෂා කර ගැනීම සඳහා කඳු මුදුනින් පැන සිය දිවි නසාගත් බව පැවසුවත්, ඇය රන්මැණිකා නමින් තම පෙළපත රැකගෙන ජීවත් වීමට භාග්‍යවන්ත විය. නමුත් කිවුලේගෙදර දිසාවගේ දයාබර දියණිය ආරක්‌ෂා කිරීමට කටයුතු කළ අරුමා නම් වැදි හමුදාවේ ප්‍රධානියා ඉංග්‍රීසීන්ගේ අත්අඩංගුවට පත්වූ අතර ඉංග්‍රීසීන් ඔහුට දෙතිස්‌ වද බන්ධන දී මඩුල්ල නම් ස්‌ථානයේදී එල්ලා මරා දමන ලදී.
අතීතයේදී ඉපැරණි යක්‌ ජනාවාසයක්‌ වූ කලාඔයෙන් පෝෂිත ගිරිබාව, රිටිගල, නීලගිරිය ප්‍රධාන ජනපදය, හෙළ ලෙයින් ජනිත වූ උදාර සිංහලයන් විසූ යක්‌ ජනපදයක්‌ වූ අතර, කැප්පෙටිපොල පුංචි නිලමේ සේනා සංවිධානයට මෙම ප්‍රදේශයට පසු බැස පලාගිය අතර, අවාසනාවකට පරවාහැර ගම්වාසී මුස්‌ලිම්වරුන් ලබාදුන් ඔත්තුවක්‌ මගින් එතුමා සතුරන් අතට පත් වී නොවැම්බර් 17 වැනිදා හිස්‌ ගැසුම් කන ලදී. වීර බූටාවේ රටේ රාළ, කොහු කුඹුරේ රටේ රාළගේ පුත්‍රයා විසින් පාවාදුන් අතර, ලංකා සේනාවේ මේ අභීත ශූරයා මුස්‌ලිම් ජාතිකයන්ගේ ප්‍රීති ඝෝෂා මධ්‍යයේ ඉංග්‍රීසීන් විසින් එල්ලා මරා දමන ලදී. නමුත් පරපුරේ ජනප්‍රවාද අනුව මේජර් මැක්‌ඩොනල්ඩ් වෙත කිවුලේගෙදර දිසාවේ මරණයට පෙර ඌවේ ඉපැරණි පංචකර්ම යම කාලයට අනුව හූනියමක්‌ සිදුකළ බව සඳහන් වේ. ඉන් මැක්‌ඩොනල්ඩ් පසුකාලීනව එංගලන්තයේදී පිස්‌සු හැදී මිය ගොස්‌ ඇත. (මැක්‌ඩොනල්ඩ් අවසාන කාලය සිහි විකල්ව සිට මියගිය බව තහවුරු වී ඇත.)
1818 නිදහස්‌ සටන මෙහෙයවූ සියලු රණවිරුවන් මරා දැමුවත්, කිවුලේ ගෙදර මොහොට්‌ටාල අල්ලා ගැනීමට ඉංග්‍රීසීන්ට නොහැකි වූ අතර, බිබිල වෙත පසු බැසි මෙම අසහාය සිංහලේ නිදහස්‌ සටනේ සැබෑ නායකයා, ඉතිරි වූ ඌවේ සිංහලයන් වෙත අම්පාර දිස්‌ත්‍රික්‌කයේ පානම් පත්තුව වෙත පලායන ලෙස සැල කරන ලදී. අවසානයේ බිබිලේ ගල්තලාවක්‌ මතදී සතුරන් අතට පත් නොවූ මෙම අසහාය රණශූරයා ස්‌වකීය දැතින්ම නිල තෙරපුමක්‌ මගින් ජීවිතයෙන් සමුගත් අතර, එතුමා ලංකා ඉතිහාසය වෙත ඉතිරි කරන ලද්දේ ඉන රැඳි කිරිච්චියත්, රාවණ මුහුර්තිය ඇතුළත් ශිවා ලිත පුස්‌කොල ග්‍රන්ථයත්, සුබැසි ගී රචිත පත්ඉරු කිහිපයක්‌ හා මන්ත්‍ර පොතක්‌, ස්‌වකීය නිවස ගිනි තැබීමේදී ඉතිරි වූ එතුමාගේ නිවසේ උළුවහු සතරත්, තමා පණ මෙන් සුරැකි තම ගමන් මල්ලේ රඳවාගත් රාවණ ප්‍රතිමාව හා බුද්ධ ප්‍රතිමාවකුත් පමණි.
ඌවේ දිසාවේ වලපනේ මයුරා ධජය රැගත් රණශූර කිවුලේ ගෙදර පුංචි අලුත් බණ්‌ඩාර දෙවි ලෙස සිංහල වීරයන් වැඳුම් පිදුම් කළ මෙතුමාගේ රුව ළිඳමුල්ල පත්තිනි දේවාලයේ විනාශ වෙමින් පවතින බිත්තියක දක්‌නට ඇති අතර, ඉතිහාසයේ කුණු කූඩයට වැටුණු රාවණ පුලතිසි වෙසමුණි පරපුරට මෙන්ම වසර 190 කට පෙර රාවණ ධජය පෙරටුකොට සිංහලේ නිදහස්‌ සටනේ සැබෑ නායක වලපනේ දිසාවේ කිවුලේ ගෙදර පුංචි අලුත් බණ්‌ඩාර ඉතිහාසයේ කුණු කූඩයට දමා අවසානය. නමුත් පුරා විදුවන් හෝ ඉතිහාසඥයන්, දේශප්‍රේමීන්ද මෙතුමාගේ යටත් විජිතවාදයෙන් පසුවද සත්‍ය ඉතිහාසය මතුකරගෙන නොමැත. නමුත් අසරණ සැබෑ සිංහල හෙළයින් මෙතුමාගේ වටිනාකම රැක ගැනීමට යම් උත්සාහයක යෙදී ඇත.නමුත් ඌවේ අසහාය කිවුලේගෙදර මොහොට්‌ටාල වෙනුවෙන් කපුටන්ට අසූචි තැවරීමට, බල්ලන්ට ලැග සිටීමට අව්වට හා වැස්‌සට තෙමි තෙමී දුක්‌ විඳීමට, දූවිලි පිරි පාරක්‌ අසල පිළිමයක්‌ තැනීමෙන් නොනැවතුණු ඌවේ අතීත සිංහලයන් තම පරපුරේ නෑ යකුන් පිදීමේ පිළිවෙත සුරකිමින් දේවාලයක්‌ ඉදිකර අතීත, අනාගත පරපුරට වැඳ නමස්‌කාර කර ඉතිහාසයේ පුරාවිද්‍යා සාධක තබා, නැලිගම ශ්‍රී ශෛල්‍යාසනාරාමයේ ඉදි වූ ඓතිහාසික කිවුලේගෙදර පුංචි අලුත්බණ්‌ඩාර දේවාලයේ මහා සංඝයා විෂයෙහි දන් දී පින් අනුමෝදන් කිරීම සදා අනුස්‌මරණ කළගුණ සැලකීමකි. එබැවින් ඉදිවූ දෙවොල අනාගත පරපුර වෙත ආරක්‌ෂා කිරීම විහාරාධිපති, වාරියපොල ශ්‍රී සුමංගල හිමි වැනි භික්‌ෂු පරපුරක ආදර්ශය ගෙන ආරක්‌ෂා කිරීම යුතුකමක්‌ද වන්නේය.
කිවුලේගෙදර මොහොට්‌ටාලගේ වටිනාකම වනුයේ,
එතුමා ඌවේ අවසාන යුග පුරුෂයා වීමය.
වලපනේ මයුරා ධජයට හිමිකම ලැබූ අවසාන වලපනේ දිසාව වීම.
එංගලන්තයේ තැන්පත් කර ඇති රාවණ ප්‍රතිමාවේ උරුමකරු වීම.
රාවණ ඇදහීමේ ගුප්ත විද්‍යාව දත් අන්තිම දිසාවේ වීම
රාවණ රජු පිළිබඳව තල්පතක ලියූ අවසන් වීරෝදාර සටන් නියමුවාණන් වීම
වෙල්ලස්‌සේ අභීත සිංහලයා දේවත්වයෙන් අදහන සැබෑ ජනහිතකාමී නායකයා වීම.
එබැවින් ඉංග්‍රීසීන් විසින් මතු පරපුරට උරුම නොකොට මළ සිරුරට පවා වධ බන්ධන සිදුකර මානව හිමිකම් උල්ලංඝනය කර, ඉතා රහසිගතව එනම්, බදුල්ලේ කච්ෙච්රිය පිටුපස ඇති මුස්‌ලිම් පල්ලියේ වළ දමා ඇති කිවුලේගෙදර මොහොට්‌ටාල නම් අභීත රණශූර දෙවියාට පින් අනුමෝදන් කිරීම හා ඉතිහාසයේ රන් අකුරින් මෙතුමාගේ නාමයද සටහන් කීරීම යුග මෙහෙවර වන්නේය.
වසර 190 න් පසු එතුමා පැතූ නිවහල් නිදහස්‌ දේශයක අද අපි ලෙයින් කඳුළින් ලියවූ ඉතිහාසයක්‌ සටහන් කර තබන්නෙමු.
වෙල්ලස්‌සේ නිදහස්‌ සටනේ ආරම්භකයා වලපනේ දිසාවේ බවට පහත සාධක ඉදිරිපත් කළ හැක.
උපුටා( උඩරට මහා කැරැල්ල – තෙන්නකෝන් විමලානන්ද
1819 මැයි 1 දා බදුල්ලේදී හිටපු කතරගම මහබෙත්මේගේ කට උත්තරය.
ප්‍රශ්නය( විල්සන් මහතා තෝල්ක හඡ්ජි මුහම්දිරම් මැරුමේ කවුද ?
පිළිතුර( බූටාවේ රටේ රාළ, කිවුලේගෙදර දිසාවේ, කුඩා බදුදුගුගම රටේ රාළ,
හඡ්ජි මුහන්දිරම් මැරුවේ කිවුලේගෙදර දිසාවේගේ කීම පිට ඔහු ඉදිරිපිටදී.
ප්‍ර(- මේ සඳහා ද්‍රවිඩ ජාතිකයන්
රැගෙන ආවාද?
පි(- කැරැල්ල පැවතුන කාලේ මා දුටු එකම ද්‍රවිඩයා රාමිස්‌සාමියි.
1818 දෙසැම්බර් 11 වන දින රොබට්‌ බ්‍රවුන්රිග්ගේ ලිපියෙන් කිවුලේගෙදර මෙහොට්‌ටාල ඒ දිනය දක්‌වා අල්ලාගෙන නොසිටි බව තහවුරු වේ.
උපුටා ගැනීම( උඩරට මහ කැරැල්ල තෙන්නකෝන් විමලානන්ද
(ප්‍රධාන කැරලි නායක පිළිමතලාවේ සහ කැප්පෙටිපොල අල්ලා ගැනීමේ භාග්‍ය ද බුදුන්ගේ දන්ත ධාතුව ආපසු ලබා ගැනීමටද සඳහන් වේ. අල්ලා නොගෙන ඉතිරිව ඇත්තේ තරමක්‌ බලවත් බුද්ධි සම්පන්න වලපනේ දිසාවේ කිවුලේගෙදර එකම එක පුද්ගලයා නිසාද, කැරැල්ල, මැඩ පැවැත්වීම සම්පූර්ණ විය.) ඒ අනුව, රාවණ ඉතිහාසයද, ඌවේ ඉතිහාසයද, ඉතිහාසයේ වටිනාකමක්‌ නොහඳුනන, ජාතියේ හා දේශයේ අගය නෙහඳුනන උගතුන් යෑයි කියා ගන්නා කිසිවෙකුටවත් ඌවේ මානව හිමිකම් කිසිදා වළ දැමීමක්‌ කළ නොහැකිය. එමෙන්ම ඌවේ වැසියන් වෙනුවෙන් ඉංග්‍රීසීන්ට මතු කලෙක නීත්‍යානුකූලව වන්දි ගෙවීමට සිදු වනුද නොඅනුමානය. ලංකා ඉතිහාසයේ කිසිදා උඩරට මහ කැරැල්ලක්‌ සිදු නොවූ අතර, පෙරදිග රටවල් ආක්‍රමණය කළ මානව හිමිකම් උල්ලංඝනය කළ ප්‍රබල මිලේච්ඡ ජාතියකට එරෙහිව ලොව පැරණිම ශිෂ්ටාචාරය හා නීත්‍යානුකූලව ලෝක සිතියමට හිමිකම් ඇති ශ්‍රී ලංකා පොලොවේ ජනිත මිනිසුන් වීරත්වයේ නාමයෙන් 1818 මහා නිදහස්‌ සටනක්‌ පමණක්‌ සිදුකර ඇත.

ජලිත අමරසිංහ

 

සම්පුර්ණ විස්තර

රාවණ පරපුරේ අප්‍රකට මූලාශ්‍ර

යක්‌ෂගෝත්‍රික හෙවත් රාවණා පරපුර බුද්ධකාලය වන විට පරම්පරා දෙකක්‌ වශයෙන් ප්‍රසිද්ධව පැවතිණි. රවිශෛලාශ වංශය හා කේවේසස්‌ථ වංශය වශයෙනි. නැව් තාක්‌ෂණය මුහුදු තරණය හා මුහුදු සටන් පිළිබඳව ඉහළින් ප්‍රගුණ කළ කේවේසස්‌ථ වංශිකයෝ ත්‍රිකුණාමලය යාපනය ආදී ප්‍රදේශවලත්, බටහිරින් මක්‌කම (පුත්තලම) ධූමක කද්දිරය (කලා ඔය) මීමඨ නඳුර (මල්වතු ඔය) මුහුදු සීමාවෙත් ජනාවාස පිහිටුවා ගත්හ. පසු කලෙක කෝණ වංශිකයන් නමින් ප්‍රසිද්ධ ව සිටි මේ අය අදත් අබේකෝන්, අලහකෝන්, තෙන්නකෝන් යන නම්වලින් තම වංශ නාමය රැකගෙන ඇත. කෝණ, යෝණ යන නම්වලින්ද පෙනී සිටියෝ මේ අය වෙති. බුදුරජාණන් වහන්සේ යෝනක පුරයට වැඩම කොට ශ්‍රී පාද ලකුණ පිහිට වූ බව බෞද්ධයන් දන්නා කරුණකි. යෝණක පුරය නමින් එදා හඳුන්වන්නට ඇත්තේ යාපනය අර්ධද්වීපයයි. කේවේසස්‌ථ හා රවිශෛලාශ වංශිකයන් පිළිබඳ සඳහන් වරිග පූර්ණිකා පත්ඉරුවෙහි මෙසේ සඳහන් වේ.
“ශ්‍රී මහෝත්තම විරාජමාන ශාක්‍යවංශාලංකෘතවූ සම්‍යක්‌ සම්බෝධි පීතෘන් කුළුනැස පා බලාපි කළ සිද්ධිපානා ඊකරා බලපතීව් කාගෝර කද්දිරය මිනිමිහිදේශයේ උත්තර කොදෙව්වෙන් කෙවේසස්‌ථා රක්‌නා රකුන් කුල (මහවැලි ගඟ) ඊමවැ මහගිරි රකුන්පත් අනඥාව කරා සෙවිලී ඊමග මේ නිසාවෙන් පත් ඉරු කරම්හ මෙහෙනි ක්‌ෂීර කේමවැ මිනිමිහි දේශේ”
ඔදැතිය උපුල්වන් ගිරිදෙස්‌ රකුන්පති ඊ බලපති වී
ඔදැතිය රකුන්ගිරි දෙස්‌ රකුන්පති ඊ බලපති වී
ඔදැතිය නීලගිරි දෙස්‌ රකුන්පති ඊ බලපති වී
ඔදැතිය කාවස්‌ලාභ රකුන්පති ඊ බලපති වී
ඔදැතිය ධුමක කද්දීර රකුන්පති ඊ බලපති වී
ඔදැතිය වාලුක දෙස්‌ රකුන්පති ඊ බලපති වී
ඔදැතිය අග්නිදෙස්‌ රකුන්පති ඊ බලපති වී
ඔදැතිය විලෝපාදි දෙස්‌ රකුන්පති දෙස්‌ බලපති වී
වරිගපූර්ණිකා කියමනට අනුව ලංකාවේ උතුරු ප්‍රදේශයේ කේවේසස්‌ථා නම් යක්‌ෂ ගෝත්‍රික කුලයට අයත් පාලන ක්‍රමයක්‌ විය. මෙහි මහා ගිරි වශයෙන් හඳුන්වන්නේ ශ්‍රී පාද කඳු වැටියයි. එය කේන්ද්‍ර කරගත් හා ප්‍රදේශීය රාජ්‍යයන්ගෙන් සමන්විත පාලන ක්‍රමයක්‌ දකුණු ප්‍රදේශයේ ස්‌ථාපිත වී තිබිණි. වරිග පූර්ණිකාවට අනුව මහාගිරි ප්‍රධාන කරගත් අනෙකුත් ප්‍රාදේශීය රාජ්‍යයන් වන්නේ
1.උපුල්වන්ගිරි දේශය – දඹුල්ල ප්‍රදේශය මුල් කරගත් කන්ද උඩරට ප්‍රදේශය.
2. රකුන්ගිරි දේශය – රිටිගල ප්‍රදේශය.
3. කාවස්‌ථ ලාභ යක්‌ෂ කුලය පාලන ප්‍රදේශය – හබරන මහියංගන ප්‍රදේශය.
4. නීලගිරි දේශය – මානෑව කඳුවැටිය ප්‍රධාන කරගත් අනුරාධපුර ප්‍රදේශය.
5. ධූමක කද්දීර දේශය – කලාඔය ගල්ගමුව ගිරිබාව ආදී ප්‍රදේශ.
6. වාලුක දේශය – තම්මැන්නා අඩවිය විල්පත්තු වන අඩවිය.
7. බන්දු දේශය – නැගෙනහිර ප්‍රදේශය.
8. අග්නි දේශය – ගිනිකොණ ප්‍රදේශය.
9. වීලෝපාදි දේශය – බටහිර ප්‍රදේශය.
මහගිරි සෙන්පතියා යටතේ පැවති මේ ප්‍රදේශවල පාලන බලය උසුලනු ලැබුවේ ප්‍රාදේශිය යක්‌ෂ ප්‍රධානීන් විසිනි. වරිග පූර්ණිකාවට අනුව ලංකාවේ යක්‌ෂ ගෝත්‍රිකයන්ගේ ප්‍රධාන රාජ්‍ය දෙකක්‌ තිබිණි. එකක්‌ වූයේ ලංකාවේ දකුණු ප්‍රදේශය පාලනය කළ කේවේසස්‌ථ වංශයයි. දෙවැන්න ප්‍රාදේශීය රාජ්‍ය නාමයකින් යුක්‌ත මහගිරි යක්‌ෂ සෙන්පතියාගේ පාලන ප්‍රදේශයයි. යක්‌ෂ ගෝත්‍රික මූලාශ්‍ර අනුව කවිලාශිපාලි දේවියට බණ දේශනා කළ පුණ්‌න වෙළෙන්දා බුදුන් ළඟ පැවිදී වී රහත්ඵලයට පත්වීය. කවිලාශි අග්නිපාලී දේවිය පුණ්‌න රහතන්වහන්සේ හරහා බුදුන්වහන්සේට ලක්‌දිවට වැඩම කරන ලෙස ආරාධනා කළාය. එය පිළිගත් බුදුන්වහන්සේ පූණ්‌න තෙරුන් වහන්සේ, ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේ, පුස තෙරුන්වහන්සේ සමග ලක්‌දිවට වැඩම කළහ. මේ ප්‍රදේශය මුලින් ලලාට දේශය නමිනුත් පසුව මක්‌කම නමින් ප්‍රසිද්ධියට පත්විය.
යක්‌ෂ ගෝත්‍රික භාෂාවෙන් මක්‌කමා යනු සලකුණ යන අර්ථය ලැබේ. බුදුන්වහන්සේ ලක්‌ දෙරණේ පය තැබූ ස්‌ථානයේ උන්වහන්සේගේ දකුණුපාදය වැල්ලේ එරී ගියේය. මෙය ලක්‌දිව තැබූ පළමු ශ්‍රී පාද සලකුණයි. මෙය බෞද්ධයන්ගේ හරසරයට ලක්‌වීම නිසා මේ ස්‌ථානය පූජනීය ස්‌ථානයක්‌ බවට පත්විය. පුත්තලමත් මන්නාරමත් අතර ප්‍රදේශයක මේ පූජනීය ස්‌ථානය අදටත් අප්‍රකටව පවතී. වරිග පූර්ණිකාවට අනුව බුදුන්වහන්සේ වාලුකා දේශය, වැලිවෙහෙර (විල්පත්තුව), ගිරිදේශය, නීලගිරිය, රකුන්ගිර යන ස්‌ථානවලට වැඩම කළේය. නීලගිරියේදී උන්වහන්සේ විෂකුම්භණ සූත්‍රය දේශනා කළහ. එය ශ්‍රවණය කළ කවිලාශ අග්නිපාලී දේවිය අරහත් ඵලයට පත්වුවාය. මෙම රහත් මෙහෙණිය මීමථ කඳුර අද්දර ආරාමයක්‌ කොට වැඩ විසුහ. රත්නාවලී රහත් මෙහෙණිය නමින් ප්‍රසිද්ධියක්‌ ඉසුලු මෙම මෙහෙණින් වහන්සේ ලංකාවේ භික්‌ෂූ භික්‌ෂුණී සාසනය පිහිටුවීමට මූලිකත්වය දැරූහ.
නීලගිරියේ බුදුන්වහන්සේ ධර්ම දේශනා කළ ස්‌ථානය තම ගෙල පැළඳ සිටි මුතු මාලය තැන්පත් කොට විෂකුම්භණ නම් චෛත්‍යයක්‌ කවිලාශිපාලී මෙහෙණිය විසින් ඉදි කරන ලදී. මෙම විෂකුම්භණ නම් චෛත්‍යය අදත් මානෑකන්දේ නටඹුන් අතර දක්‌නට ලැබේ.
රකුන්ගිරට වැඩම කළ බුදුන්වහන්සේ එහිදී ගිරිභද්‍ර සෙන්පතියාගේ මිථ්‍යා මත දුරු කොට ධර්ම දේශනා කළහ. බුදුන්වහන්සේ මෙම ස්‌ථානයේ ද ශ්‍රී පාද ලාංඡනය පිහිටුවා වදාළහ. සච්චභද්ද ගිරිය නමින් ප්‍රසිද්ධ වූයේ මෙම ස්‌ථානයයි. සත්නාගිර හෙවත් රකුන්ගිර සිට උපුල්වත් ගිරියට වැඩම කළ බුදුන්වහන්සේ එහි වස්‌ කාලයක්‌ වැඩ විසුහ. යක්‌ෂ ගෝත්‍රිකයො බුදුන්වහන්සේට වැඩ සිටීමට ලෙනක්‌ පූජා කළේය.
කවිලාශිපාලි රහත් මෙහෙණියට දියණියන් දෙදෙනෙකි. ඔවුන් නම් මහාපාලි, සෘෂිපාලි යන දෙදෙනාය. ගිරිභද්‍රගේ අභාවයෙන් පසු ගිරි දේශයේ පාලිකාව බවට පත්වූයේ මහපාලී කුමාරියයි. ඇය කවිලාශිපාලි මෙහෙණිය පිරිනිවන් පෑ විට එම ස්‌ථානයේ කුඩාවට චෛත්‍යයක්‌ ඉදිකොට බුහුමන් දැක්‌වූවාය. පසුව දුටුගැමුණු රජු එම චෛත්‍යය විශාල කොට බැඳ රත්නමාලී යන නම තැබූවේ කවිලාශිපාලී මෙහෙණියට කරන ගෞරවයක්‌ හැටියටය. රත්නමාලි චෛත්‍යයේ ඉදි කිරීමද යක්‌ෂ ගෝත්‍රිකයන් හා බැඳී පවතින බව මෙමගින් තහවුරු වේ.
එබැවින් රාවණා පරපුර බෞද්ධ සංස්‌කෘතියක්‌ තුළ ජීවත් වූ ශේ්‍රෂ්ඨ ජාතියක්‌ බව පිළිගන්නට සිදුවේ.

යක්‌ෂ ගෝත්‍රිකයන් පිළිබඳ අතිශයින් දුර්ලභ තොරතුරු රැගත් මූලාශ්‍ර අතර වැදගත් තැනක්‌ ගන්නේ රවිශෛලාශ (රාජකරුණා) වංශයට අයත් වරිගපූර්ණිකාව නම් වූ පුස්‌කොල ග්‍රන්ථයයි. කන්ද උඩරට රාජාධිරාජසිංහ රජ සමයේ මානාපවි අරණවැසි නීලගිරික බෝධි වංශාභය නොහොත් ශ්‍රී බෝධි වංශාභිධාන තෙරනමක්‌ විසින් මෙය රචනා කර ඇත. අදින් ශතවර්ෂ ගණනාවකට එහා රාවණා යුගයේ සිට එම පරපුරේ සුරක්‌ෂිතව පැවති ග්‍රන්ථ රැසක්‌ ඒකරාශී කර වරිගපූර්ණිකා පුස්‌කොළ ග්‍රන්ථය සම්පාදනය කර තිබේ. ශ්‍රී බු.ව. 2329 දී රාජාධි රාජසිංහ රජතුමා වෙතින් වීර සන්නස ලැබූ මානෑවේ කිරිමැණිකා පියුමලිපාලී නම් රවිශෛලාශ යක්‌ෂ වංශික කුමරියගේ දෙටු සොයුරු ස්‌වකීය ප්‍රවේණියේ ප්‍රෙෘඪත්වය අනාගත පරපුරට දායාද කිරීමේ අභිලාශයෙන් වරිගපූර්ණිකාව අන්තර්ගත පංචරක්‌ඛාවලිය නම් ග්‍රන්ථය රචනා කළහ. එහි දී උන් වහන්සේ රාවණා යුගයේ සිට එවකට සුරක්‌ෂිතව පැවති පුස්‌කොළ සහ ගොස්‌සර ග්‍රන්ථ රැසක්‌ ගුරුතන්හි තබාගත්හ. වරිගපූර්ණිකාව, විභූෂපූර්ණිකාව, සලසාන පූර්ණිකාව සුන්දල පූර්ණිකාව, මන්දාල පූර්ණිකාව යන ග්‍රන්ථ පහෙන් යුක්‌ත බැවින් පංච රක්‌ඛාවලිය නමින් මේ ග්‍රන්ථය හඳුන්වනු ලබයි.
යක්‌ෂ ගෝත්‍රිකයන් විසින් රචිත ත්‍රිපිටක අටුවා ග්‍රන්ථ, වෛද්‍ය ග්‍රන්ථ වැනි ග්‍රන්ථ රැසක්‌ නීලගිරියේ මුණමුර පුස්‌තක ලෙනෙහි සුරක්‌ෂිතව පැවතුණි. මහානාම රජ සමයේ උර්දුලන් නීලවේලඳු නම් ආක්‍රමණික සෙන්පතියෙකු විසින් මෙම මුණමුර පුස්‌තක ලෙන විනාශ කරන ලදී. සිත් පිත් නැති පර දෙස්‌සා ගිනි තැබූ පුස්‌තක ලෙනේ ගිනිදැල් අතරින් මානාපවි නඛාධම්ම හිමියන් බේරා ගත් පුස්‌තක අතළොස්‌සක්‌ ඉතිරිව පැවතුණි. පංචරක්‌ඛාවලියේ කොටසක්‌ වන වරිගපූර්ණිකාවේ සඳහන් ග්‍රන්ථ නාමාවලිය බොහෝ විට ගින්නෙන් බේරා ගත් ග්‍රන්ථ විය හැකිය.
කවිලාශපාලි සැදිය, රවිශෛලාශ තෙද්දය, මුහුන් දෙයුර, භවාඅග්‍රතන්ත්‍රය, රක්‌ඛානසැරයාන, සිළිඹියාපත, විෂකුම්භණ සැදිය, රිරි කොළස, උත්ත්‍රාචක්‍රසැදිය, නීලගිරිසත්තය, ගිරිඛණ්‌ඩජල සැදිය, අසුරඅත්විසය, කාලම් අග්නිසන්දය, සුන්දලපුරාණය, කෝසල්ල කේඪුව, රක්‌ඛාන ගර්ජය, සලම්භිඅග්නිය, විෂකුම්භණ ද්වන්ත්‍රය, මුණමුර කෞරවය, වෙශමුණි ධරණිවතය, මවුරි වතය, කවිලාශ අග්නිය, සුබෝධිපුරාණය, දද්දල සෙලිය, කම්භණි මුරාග්‍රථය, ගොරාපාසලම, ඔරුමාලපටිදය, රකුන් අනාඥාවලිය, විසිතාග්‍රවරණය, රක්‌ඛ ඉලෝනිලෝව, මුරාග්‍රතන්ත්‍රය, සිලම්බි අග්නිය, සිරි මේඝාවතිය, ගෞරනිගාතය (ථුසලව), කෝරනිගාතය (විඡ්ජය), කවිලාශවන්ඨය, ගෝරාබිග්‍රය, රක්‌ඛසුලාධිය, රක්‌ඛ විද්‍රdශනය, රක්‌ඛ විජලකාව, කුකුරමාන භද්දය.
යන ග්‍රන්ථ නාමාවලිය ඇතුළු තවත් ග්‍රන්ථ රැසක නම් වරිගපූර්ණිකාවෙහි සඳහන් වෙයි.
පංචරක්‌ඛාවලිය රචනා කළ බෝධි වංශ හිමි බුද්ධ කාලයේ සිට පැවතෙන යක්‌ෂ ගෝත්‍රයෙන් පැවිද්ද ලැබූ භික්‌ෂූ පරම්පරාවක්‌ ගැනද සඳහන් කරයි. බුදුන් වහන්සේගේ ලංකා ගමනේ දී යක්‌ෂ ගෝත්‍රිකයන්ට දෙසූ අභිධර්මය අසා මාර්ගඵල අවබෝධ කරගත් විභීෂභද්‍ර යක්‌ෂ සෙන්පතිතුමා යක්‌ෂ ගෝත්‍රික ප්‍රථම භික්‌ෂූව ලෙස සඳහන් කරයි. එතුමා පැවිදි වී බිහි කළ භික්‌ෂූ පරපුර ප්‍රාග් මහින්ද යුගයේ ශ්‍රී ලාංකික භික්‌ෂු පරපුර ලෙස සැලකිය හැකිය.
පංචරක්‌ඛාවලිය රචනා කිරීමේදී කුටීර අරණේ අඩමසක්‌ද, කන්තිර කද්දිර අරණේ සිව්මසක්‌ද, රකුන්ගිර අට මසක්‌ද වැඩ වාසය කළ බව ග්‍රන්ථ කතුවර හිමියෝ සඳහන් කරති. පංචරක්‌ඛාවලිය කතුවර බොධිවංශාභය හිමියන්ගේ ශිෂ්‍ය පරපුරේ රතනසෝභිත උපාධ්‍යයන් වහන්සේගේ ශිෂ්‍ය භික්‌ෂූවක ලෙස සිටි මානෑවේ ධම්මසෝභිත හිමි කුටීර ලෙන් විහාරයේ තිබී වරිගපූර්ණිකා ග්‍රන්ථය තම අතට පත්කර ගත්හ. පංචාරක්‌ඛාවලියේ සෙසු ග්‍රන්ථත් මෙම වරිගපූර්ණිකා ග්‍රන්ථයත් අධ්‍යයනය කළ මෙතුමා පසුව පැවිදි දිවියෙන් ඉවත් වී හෙළ ආයුර්වේද වෛද්‍යවරයෙකු ලෙස කටයුතු කළේය. ඒ අන් කවරෙකු නොව මානෑව රවිශෛලාශ පරපුරේ ඉතිහාසය සොයා ගත් රාජකරුණා තේවහාමි නොහොත් එකසිය අටේ මුත්තා වෙද ඇදුරාණන්ය. එතුමා හැර වරිගපූර්ණිකා පුස්‌කොළ ග්‍රන්ථය වන පොත් කරනු ලැබ ඇත්තේ බෝධිවංශ හිමියන්ගේ මුණුබුරෙකු වූ රාජකරුණා කිරිබණ්‌ඩා තේවාචාර්යතුමා විසිනි. මෙතුමා පංචරක්‌ඛාවලිය කියවා ධාරණය කරගත් එම වංශික බහුශ්‍රැතයෙකි. රාජාධිරාජසිංහ වීර සන්නස රාජ්‍ය ලේඛනාගාරයට පරිත්‍යාග කරනු ලැබුවේ මෙතුමා විසිනි.
එකසිය අටේ මුත්තා වෙද ඇදුරාණන්ගේ කණිටු පුත්‍ර රාජකරුණා වන්නිහාමි වෙද ඇදුරාණන් විවාහ වූයේ කිරිබණ්‌ඩා තේවාචාර්යතුමාගේ සොයුරියක සමගිනි. ඇය ඩිංගිරි අම්මා දෙමටමලී නම් වූවාය. ඉපලෝගම ප්‍රාදේශීය ලේකම් කොට්‌zඨාශයට අයත් ගන්තිරියාගම විසූ රාජකරුණා වන්නිහාමි වෙද ඇදුරාණන් සහ ඩිංගිරි අම්මා වෙද පතිනියගේ නිවසේ පොත්ගුල තුළ සුරක්‌ෂිතව පැවති මෙම ඓතිහාසික පුස්‌කොළ ග්‍රන්ථය එම යුවළගේ අභාවයෙන් පසුව අස්‌ථානගත වී ඇත.
දීර්ඝ ඉතිහාසයකට නෑකම් කියන වරිගපූර්ණිකා පුස්‌කොළ ග්‍රන්ථය පත් ඉරු දහසකින් සමන්විත වන අතර අනු පුස්‌තක දහයකින් යුක්‌තය. මෙහි විශකුම්භණ අණපත නම් උපග්‍රන්ථයක්‌ ද විය. වරිගපූර්ණිකාවෙහි එන අනු පුස්‌තක,
හස්‌ති මදාරා සිලම්බුව, රුක්‌ අත්තන සිලම්බුව, සඳුන් සිලම්බුව, දුනු මඩලා බැඳි සිලම්බුව, කළු ඇසළ සිලම්බුව, මොර දවුල සිලම්බුව, කෙකරි ඉඹුල් සිලම්බුව, කාඩිය සිලම්බුව, කුඹුක්‌ සිලම්බුව
පත්ඉරු 100 බැගින් වූ මෙම අනු පුස්‌තකයන්ට එකී නම යොදා ඇත්තේ පුස්‌තකයේ බාහිර ආවරණය සකස්‌ කර තිබූ දැව වර්ගය අනුවය. යක්‌ෂ ගෝත්‍රික ආදි ගත්කරුවන් මෙකී ලේඛන සැකසීමේ ක්‍රමය අනුගමනය කරන ලද්දේ කාණ්‌ඩයක්‌ වෙන් කර තැබීම සඳහායි. බෝධිවංශ හිමියෝද තම වරිග සම්ප්‍රදායන්ට ගරු කරමින් වරිගපූර්ණිකා පුස්‌කොළ ග්‍රන්ථය සකස්‌ කර ඇත. එක අනු පුස්‌තකයක්‌ (සුගුල) දිග ප්‍රමාණය අඩියක්‌ පමණ ද (සුග) පළල අඟල් පහකින්ද පත්ඉරු ප්‍රමාණය 100 ක්‌ පමණකින්වත් සම්පූර්ණ වී තිබිය යුතුය. සුගුල දිග මැනීමේ ඒකකයයි. සුග පළල මැනීමේ ඒකකයයි. වරිගපූර්ණිකා පුස්‌කොළ ග්‍රන්ථයෙහි අනුපුස්‌තකවල වංශයෙහි උන්නතිය උදෙසා වැදගත් කරුණු අන්තර්ගත කොට තිබේ.
1. හස්‌ති මදාරා රුක්‌ අත්තන සඳුන් බැඳි පුස්‌තකයෙහි අන්තර්ගත වී ඇත්තේ යක්‌ෂ ගෝත්‍රික නීති සහ පරිපාලනය පිළිබඳ උපදෙස්‌ය.
2. කළු ඇසළ බැඳි අනු පුස්‌තකයේ යක්‌ෂ ගෝත්‍රිකයන්ගේ ගද්‍ය, පද්‍ය තොරතුරු ඇතුළත්ය.
3. මොර දවුර බැඳි පුස්‌තකයේ යක්‌ෂ ගෝත්‍රික භාෂාවක්‌ පිළිබඳ සහ වාග් විද්‍යාත්මක තොරතුරු අන්තර්ගතය.
4. කෙකරි ඉඹුල් බැඳි පුස්‌තකයේ යක්‌ෂ ගෝත්‍රික සිරිත් විරිත් පිළිබඳ තොරතුරු අන්තර්ගතය.
5. කාඩිය බැඳි පුස්‌තකයේ යක්‌ෂ ගෝත්‍රිකයන්ගේ ආගමික සමාජ විද්‍යා, මනෝ විද්‍යා තොරතුරු අන්තර්ගතය. යක්‌ෂ ගෝත්‍රිකයන්ට කවිලාශපාලි මෙහෙණිය දෙසූ සූත්‍ර ද මෙහි අන්තර්ගතය. එම මෙහෙණින් වහන්සේගේ භාවනා ක්‍රම 12 ක්‌ පිළිබඳව ද මෙහි ඇතුළත්ය.
6. කුඹුක්‌ බැඳි පුස්‌තකයේ යක්‌ෂ ගෝත්‍රික ශිල්පීය ක්‍රම සහ සටන් ක්‍රම පිළිබඳ සඳහන් වේ. මූර්ති, පන්නම්, ගෘහ නිර්මාණ, හස්‌ත කර්මාන්ත (රෙදි) ආදියත් වාරි, වාපි, ජල සම්පාදන ක්‍රම, මාර්ග විද්‍යා, උමං, විද්‍යා, ජල විද්‍යා ආදි ඉංජිනේරු ශිල්පයන් පිළිබඳව සඳහන් කරයි.
සටන් ක්‍රම ලෙස අන්ගම්පුර සටන්, දුනු, හී, හෙල්ල, කඩු සටන් ක්‍රමද නිල පීඩන (තඩංග) සටන් ක්‍රම පිළිබඳව ද සඳහන් කරති.
වරිග පූර්ණිකාවෙහි උප ග්‍රන්ථයක්‌ ලෙස රචනා කර ඇති විෂම්කුම්භණ අණපනත පුස්‌තකය පත්ඉරු 1000 කින් යුක්‌තය. අනු පුස්‌තක දෙකකින් යුක්‌තය. ඒවා හඳුන්වන්නේ රංතෙලඹු බැදි අණපත, කිරි තෙළඹු බැදි අණපත වශයෙනි. තෙළඹු දැවයෙන් පුස්‌තකයේ බාහිර ආවරණය යොදා ඇති බැවින් රංතෙළඹූ හා කිරි තෙළඹු නාමය ඒවාට යෙදී ඇත. පුස්‌තක දෙකම පත්ඉරු 500 කින් සමන්විතය. රංතෙළඹූ අණපත ග්‍රන්ථයෙහි පත් ඉරු 300 ක රවිශෛලාශ යක්‌ෂ භාෂාව සඳහා සිංහල අරුත් යොදන ලද ශබ්ද කෝෂයක්‌ සකස්‌ කර තිබීම වැදගත්ය. අවසාන පරිච්ඡේදවල ශ්‍රී ලංකාවේ උතුරු ප්‍රදේශයේ විසූ කේවේසස්‌ථ යක්‌ෂ ගෝත්‍රය පිළිබඳ විස්‌තරයක්‌ද අන්තර්ගතය. රංතෙළඹූ අණපතේ අවසාන පත්ඉරු 10 ක ඇත්තේ රවිශෛලාශ වංශිකයන් ලද ගෞරව හා වීර සන්නස්‌ පිළිබඳ වූ විස්‌තරයකි. අන්‍ය ජාතීන් වෙතින් ලද උපහාර සන්නස්‌ පිළිබඳ විස්‌තර මෙහි ඇතුළත්ය.
රාවණ යුගය හා අපේ ප්‍රාග් ඓතිහාසික ශිෂ්ටාචාරයේ දියුණු බව සනාථ කරන්නට වරිගපූර්ණිකාව නම් මේ එක්‌ මූලාශ්‍රය වුවද අගය මිණිය නොහැකි සාධකයකි.
මානෑවේ විමලරතන හිමි
ත්‍රිපිටකවේදී පණ්‌ඩිත ශාස්‌ත්‍රපති

 

සම්පුර්ණ විස්තර

◆ ශ්‍රී රාවණ වංශය විනාශ කළ නොහැක

මහාවංශයට වඩා ඉපැරැණි ලියෑවිල්ලක්‌ වන වරිග පූර්ණිකා නම් යක්‌ෂ ජන සමූහයාට අයත් පුස්‌කොළ පොතෙහි ශ්‍රී රාවණ අධිරාජයාගේ නාමය යගු කෞරාණ මන්ඨක ලෙස සඳහන් වේ. මන්ඨක යනු යකුය. එබැවින් එම නාමයෙහි සිංහල තේරුම “සියල්ල සම්පූර්ණ කළ යකා” වේ.

රාවණා යුගයෙන් පසුව එතුමාගේ රවිශෛලාශ හෙවත් ඉරුගල් බණ්‌ඩාර යක්‌ෂ පරපුර ඉන්ද්‍රජිත් (මේඝනාද) ලෙස ප්‍රචලිත ශ්‍රී රාවණ රජු හා මදෝරා (මන්දෝතාරා) දේවියගේ දෙටු පුත්‍රයාගෙන් පැවත එමින් අද දක්‌වා ලංකා පොළොව මත ජීවත් වෙයි. රාවණා සම්බන්ධ පුවත වළලා දමා හෙළ ජනසම්භවය මැකීමේ මහා කුමන්ත්‍රණයට බ්‍රිතානීන් ද සම්මාදම් වෙමින් ලංකා ඉතිහාසයෙන් රාවණා යුගය ඉවත් කර ඇත. ඉන්දියාවේ කාලිංග වංශික විජය මෙරට ආදිතම රජු ලෙස දක්‌වන අලුත් ඉතිහාසයක්‌ ඔවුන්ගේ අධ්‍යාපන ක්‍රමය ඔස්‌සේ ලංකාවේ අපට බලෙන් ඒත්තු ගන්වා තිබේ. නමුත් බෞද්ධයකු නොවන විජය හෙළ ජන සමාජය සමූල ඝාතනයට උත්සාහ කළ ප්‍රබල ආක්‍රමණිකයකු බව අපට නොවැටහීම අභාග්‍යයකි. රාම, විජය, එළාර, කාලිංග මාඝ, බ්‍රව්නින් මෙන්ම ප්‍රභාකරන් ද මෙරට ජන සම්භවය විනාශ කිරීමට උත්සාහ කළ ආක්‍රමණිකයන් ලෙස සැලකීම වටී. ඊට එරෙහිව නැගී සිටි ලොව පැරැණිතම ඉතිහාසයක්‌ ඇති රාවණා පරපුර කිසි කලෙකත් නොනැසිය හැකි බලවේගයක්‌ බව වර්තමානයේදී පවා පැහැදිලි වේ.

මහා රාවණ ඉතිහාසයේ එන පුලතිසිපුරය හෙවත් දෙමළ බසින් පුලත්නරු නම් වන පුලතිසි සෘෂිවරයාගේ නගරය මෙරට ස්‌වර්ණමය යුගයකට උරුමකම් කියන භූමියකි. එහි ඇති පුලතිසි ප්‍රතිමාව ලංකා ඉතිහාසයේ අනාදිමත් කාලයක්‌ නිරූපණය කරන ප්‍රබල පුරාවිද්‍යා සාධකයකි. කිසිදු රාජ්‍ය ආභරණයක්‌ නොපළඳින උතුම් යෝගිවරයකු ගේ ස්‌වරූපය පිළිබිඹු වන මෙම ප්‍රතිමාව පරාක්‍රමබාහු රජුගේ යෑයි පැවසීම ලක්‌ වැසියන් මුළා කිරීමක්‌ වන අතර එම නගරය පොළොන්නරුව යනුවෙන් ව්‍යවහාරයට හුරු කිරීම මෙරට ඉතිහාසය වසන් කිරීමේ තවත් වෑයමකි. වර්තමාන පරාක්‍රම සමුද්‍රය පිහිටි භූමිය අතීතයේ පුලතිසි සෘෂිවරයාගේ තපෝවනය වේ. පරාක්‍රමබාහු මහා අධිරාජ්‍යයා පවා මෙම ප්‍රතිමාවට පුද සත්කාර කළ රාජ්‍ය පාලකයෙකි. වර්තමාන පොත්ගුල් විහාරය අතීතයේ මෙරට බෞද්ධ, වෛද්‍ය ග්‍රන්ථ හා යන්ත්‍ර මන්ත්‍ර රැස්‌ කළ ප්‍රධාන පුස්‌තකාලයව පැවැති අතර කාලිංග මාඝගේ ආක්‍රමණයෙන් මෙහි පැවැති රාවණ යුගයට අයත් ශ්‍රී රාවණ, පුලතිසි මහා සෘෂිවරුන්ගේ අත් අකුරු සහිත ග්‍රන්ථ කොටස්‌ පවා විනාශයට පත්විය.

මීළඟ පුරාවිද්‍යා සාධක හමුවන්නේ වර්තමාන අනුරාධපුර නගරයෙනි. එය ලංකාවේ ප්‍රබල පාලකයකුව සිටි වෙසමුණි (විශ්‍රාවාස මුණි) හෙවත් ඉසුරුමත් මුණිවරයාගේ ඉපැරැණි රාජධානිය පැවති ලොව පැරැණිතම ශිෂ්ටාචාර භූමියකි. වෙසමුණි, පුලතිසි මහා සෘෂිවරයාගේ පුත්‍රයා වන අතර එතුමා මහා රාවණ විභිෂ්බද්‍ර (විභීෂණ) දසරෝලාන මන්ඨක (කුඹුක්‌කන්) යන ප්‍රබල යක්‌ රජුන්ගේ පියාය. “මිල කළ නොහැකි” යන අරුත ඇති වර්තමාන රන් මසු උයන මත පිහිටා ඇති විශ්ව දොරටු සංකේතය. තරු දොරටු සංකල්පයේ මූලාරම්භය වේ.

මෙම සංකේත වර්තමාන පුරාවිද්‍යාඥයනට හඳුනාගත නොහැක්‌කේ හා අදහස්‌ ප්‍රකාශ කළ නොහැක්‌කේ ඔවුන් තුළ ඉතිහාසය පිළිබඳව ඇති ව්‍යාකූලත්වය හා රාවණ ඉතිහාසය නොතැකීමේ ආකල්පයයි.

ඉසුරුමුණි විහාරයද අතීතයේ යක්‌ෂ ජන සමාජයේ ප්‍රභාමත් ආගමික පූජා භූමියකි. ඉසුරුමුණි පෙම් යුවළ යනු මහා වෙසමුණි රජු හා කෛකාසි දේවියගේ රුව නෙළමින් ලොව ප්‍රථම මවුපිය දේවාලය ඉදි කළ මහා රාවණ අධිරාජ්‍යයාගේ නිර්මාණයක්‌ වේ. තවද පුරා විද්‍යාවෙන් නිසි අර්ථ නිරූපණයක්‌ කර නොමැති ඉසුරුමුණියේ මිනිසා හා අශ්ව හිස රූපය වෙසමුණි රජුගේ නිර්භය නිදහස්‌ චින්තනය නිරූපණය කරයි. වෙස්‌සගිරි ප්‍රදේශයද එම ඉපැරැණි යුගයේම නශ්ඨාවශේෂයකි. පසුකාලීන රජවරු මෙම ඉදිකිරීම් මත යම් යම් ප්‍රතිසංස්‌කරණ හා අලුත් ගොඩනැඟිලි කර ඇතත් ස්‌වභාව ධර්මයට ගරු කළ යක්‌ෂ ජනතාව පරිසර හිතකාමී නගර  නිර්මාණකරුවන්ගේ ආරම්භයන් බව එම ප්‍රදේශ සාක්‍ෂි දරයි.

වර්තමාන නාලන්දා ගෙඩිගෙය නොහොත් අතීතයේ ලෝකයේ මධ්‍ය රේඛාව පිහිටි තැන ලෙස සැලකෙන මාතලේ (මහාපොළොතලේ) සූර්ය දේවාලය ලංකාවේ යක්‌ෂ ජනතාව තුළ තිබූ පිටසක්‌වල ජීවය පිළිබඳ විශ්වාස ඉස්‌මතු කරන මිල කළ නොහැකි වටිනා වස්‌තුවකි. එයද කිසිවකුගේ අවධානයට ලක්‌ නොවී විනාශයට යමින් පවතී. එහි තිබෙන සමහර අංග කෞතුකාගාරය වෙත පවරා ගැනීම කාලීන අවශ්‍යතාවකි. මහා රාවණ අධිරාජ්‍යයාගේ පුත් ඉන්ද්‍රජිත් හෙවත් ඉරුගල් බණ්‌ඩාර පිටසක්‌වල ජීවීන් සමග සම්බන්ධතා ගොඩනගා ගන්නට උනන්දු වූ මහා පඬිවරයෙකි. එතුමාගේ ගුප්ත විද්‍යා පර්යේෂණ සඳහා ශබ්ද තරංග යොදාගත් අතර වරිග පූර්ණිකාවට අනුව මෙම ක්‍රමවේදය “සෙප්පඩමජ වි-ජා” ලෙස හඳුන්වයි. එහෙත් වර්තමාන ව්‍යාවහාරයේ එය ගර්හිත යෙදුමක්‌ ලෙස භාවිතයට පුරුදු කිරීමෙන් එහි වැදගත්කම යට ගසා ඇත.

ලෝකයට “මමී” හෙවත් නරක්‌ නොවන සේ සිරුරු පවත්වා ගැනීමේ විද්‍යාව දායාද කළේ රාවණ අධිරාජ්‍යයා විසින් ප්‍රගුණ කරනු ලැබූ ආයුවේදය හෙවත් ආයුෂ වර්ධන විද්‍යාවයි. රාවණ ඉතිහාසායේ ඉපැරැණි මූලාශ්‍ර ග්‍රන්ථයක්‌ වන්නේ සිව රජුගේ අහස්‌තල බෙදීම හා හෝරාශාස්‌ත්‍රයයි. ඒ අනුව තාරකා විද්‍යාවේ ආරම්භයද ඉපැරැණි හෙළයන්ගේය. ඔවුහුද ශ්‍රී රාවණාට ප්‍රථම මෙරට සිටි මහා සිව රජුගේ පරපුරේ ආදිතමයෝය. එබැවින් මෙරට රාජවංශයේද නොයෙක්‌ රජුන් සිව යන්න පෙළපත් නමක්‌ ලෙස භාවිත කළහ. (උදා:- මුටසිව, මහාසිව) සිව රජුද ආදි හෙළයෙකි. එබැවින් රාවණ රජු සිවස්‌තෝත්‍රය රචනා කළ අතර එය අද දක්‌වා හින්දූන් හා ඉන්දියානු දෙමළ ජනයා සිව දෙවි වන්දනාවට යොදාගනිති. එසේම පුරාණයේ ලක්‌ ජනතාව අතර ප්‍රචලිතව පැවැති රාවණ මන්ත්‍රයක්‌ මෙසේය.

“ඕම් රාවණ සිද්ධම් සිද්ධම් බල වරම්”

“ඕම් සරවණ භව සිද්ධම් සිද්ධි බල වරම්”

ශ්‍රී රාවණ අධිරාජ්‍යයාගේ බලය හා ශක්‌තියට ප්‍රතිවිරුද්ධ බලවේග අතීතයේ සිට මේ දක්‌වාම ක්‍රියාත්මක වී පවතී. අභිචාරවත් නිට්‌ටෑවන් නම් සත්ත්ව විශේෂය ප්‍රමුඛ කර වානරයන් වෙනුවෙන් යම් යම් ඉදිකිරීම් කරමින් මෙරට රාම වාදයක්‌ ව්‍යාප්ත කිරීමේ අදහසින් අතීතයේ සිට වර්තමානය දක්‌වා යක්‌ෂ සංහාරයට උත්සාහ දැරූ විදේශික බලවේග රැසකි. පණ්‌ඩුකාභය, ගාමිණි අභය, විජයබාහු, පරාක්‍රමබාහු, වලගම්බා වැනි ප්‍රබල මහාකාල යක්‌ පරපුරේ හෙළ නරදෙටුවන් හනුමා බලවේගය ඒ ඒ යුගවලදී ලක්‌ පොළොවෙන් තුරන් කළ අතර කිසි කලෙකත් වානර ගෝත්‍රයෙන් පැවත එන ආක්‍රමණිකයන්ට මෙරට විජයග්‍රහණයක්‌ අත් නොවීය. ඔවුන් සුළු කලකට පමණක්‌ මෙරට ආක්‍රමණය කළ ද රාමායනයේම සඳහන් ආකාරයට ඉරුගල් බණ්‌ඩාර හෙවත් රාවණ පුත් මේඝනාද පරපුර ඔවුන් සමූල ඝාතනය කළහ. ඉන්දියානු වීර කාව්‍යයක්‌ වූ වාල්මිකී නම් කතුවරයකු විසින් රචනා කරන ලද රාමායනය රාම ලක්‍ෂමණ හනුමාන් ප්‍රමුඛ වානර හමුදාව ලැබූ පරාජය වසාගැනීමට කළ වෑයමකි. එහි කර්තෘ විටෙක රාවන චරිතය ශ්‍රේෂ්ඨයකු කර විටෙක දුෂ්ටයකු බව ඇඟවීමට උත්සාහ කළ අන්දම රාමායනය තුළින්ම පැහැදිලියි. නමුත් රාමායනයට හා මහාවංශයට වඩා පැරැණි යක්‌ෂ ගෝත්‍රික මූලාශ්‍ර වන කාලම් අග්නිසන්දය, මූණමුරකෞරවය, වෙශමුණි දරණිවත, ගෝරාපාසලම, රක්‌ඛානි ගර්ජය, කුම්භණී මූලාශ්‍රථය, අසුර අත්විසය හා පංචරක්‌ඛාවලිය යන පුස්‌කොල පොත් ශ්‍රී රාවණ අධිරාජ්‍යයාගේ පුත්‍ර මේඝ නාද (ඉරුගල් බණ්‌ඩාර) සමස්‌ත ඉන්දියානු ආක්‍රමණිකයන් පරාජයට පත් කළ බව තහවුරු කරයි.

තම සොයුරු විභීෂණයන් හා ඇතිවූ අභ්‍යන්තරික යක්‌ෂ නාග යුද්ධය හා බිහිසුණු ස්‌වභාවික විපත් රාවණ යුගය මහා සාගරයට යටකර දැමීමට හේතු විය. මෙම දේශපාලන අර්බුදය ගෞතම බුදුරජාණන් වහන්සේගේ පහළවීම දක්‌වා ලංකාවේ පැවැති අතර බුදුන් වහන්සේගේ ලංකා ගමනයේදී මෙරට කඳුකර ප්‍රදේශ (ගිරිප) යක්‌ෂ ජනයාට පවරා සෙසු ප්‍රදේශ නාග ජනයාට පවරා දී ඇත. මේ නිසා ලංකාවේ සමස්‌ත ජනසමාජයම බුදුන් වහන්සේගේ නාමයට ලංකා රාජ්‍ය පූජා කර ඇත. ඒ බව “යකා බුදු වදනට පමණක්‌ අවනත” බව පැවසෙන ගැමි කියමනෙන් පිළිබිඹු වේ. බුදුන්ගේ ලංකාගමනය පවා සැකයට භාජන කිරීමට පුරාවිද්‍යාඥ බෙල් ප්‍රමුඛ ගෝල පිරිස බලවත් උත්සාහයක යෙදී ඇති බව මෙහිදී සිහිපත් කළ යුතුවේ.

වර්තමාන රාගල (රාවණගල) රාවණා යුගයත් අයත් පැරැණි නටබුන් පවතින තවත් ප්‍රදේශයකි. එහි ඇති රාවණ පබ්බත විහාරය හා එම ප්‍රදේශය වර්තමානයේ නිදන් සොරුන් අතින් සීග්‍රයෙන් විනාශ වෙමින් පවතී. රාවණගල ප්‍රදේශ සැලකිය යුතු වන්නේ හෙළයන්ගේ නිජභූමිය සේය. සිවුහෙළයන්ගේ රාජ්‍ය ලාංඡනය වූ සිංහයා සංකේතය මහා රාවණා අධිරාජ්‍යයාගේ රාජකීය සංකේතය විය. ඈත යුගයේ විසූ කේසර නම් සිංහ විශේෂය එයට පදනම් වී ඇත. කේසර යනු සූර්ය රශ්මිය හා ශක්‌තිය නිරුපණය කරන ප්‍රබල ගුප්ත විද්‍යාත්මක සංකේතයකි. සිංහ ලාංඡනයේ නිර්මාතෘද ශ්‍රී රාවණයෝය. රාවණා රජුගේ රුව ඇතුළත් ධජය රාවණ යුගයෙන් පසු ලංකා ධජය බවට පත්විය. එය ක්‍රමයෙන් ප්‍රාදේශීය කොඩියක්‌ බවට පත්වීම මෙරට රජ පරපුරේ ඇදවැටීමත් සමග සිදු වූවකි. දෙවැනි රාජසිංහ යුගයේ රන්දෙණිවලදී ලන්දේසින් ඓතිහාසික පරාජයකට ලක්‌ කළ කොස්‌මෝ විෙ-සේකර මුදලිතුමාගේ පරපුරේ ධජය එය විය. වර්තමානයේ ඛඔඔE සතුරන් පරාජය කිරීමේදී රාවණ පරපුර ඉදිකළ ශ්‍රී යගු කෞරාණ මන්ඨක දස ශීර්ෂපති ශ්‍රී රාවණ දේවාලයේ ගල් පුවරුවේ කොටා ඇති රාවණ ධජයේ අනුහසද බලපාන්නට ඇත. මෙය කුරුණෑගල රම්බඩගල්ල විද්‍යාසාගර පිරිවෙන් විහාරස්‌ථානයේ ආසියාවේ විශාලතම ශෛලමය බුදුපිළිමය පිහිටන ගල් තලාවේම ස්‌ථාපනය කර තිබේ. රාවණ ධජයට සූර්යාලෝකය වැටීමෙන් ලංකා ආක්‍රමණිකයන්ට ඉමහත් විනාශයක්‌ සිදුවන වෙසමුණි ධජය නම් (වෙසමුණි ධරණිවත) පුස්‌කොල පොතේ සඳහන්ය.

නොනැසී පවතින රාවණ ඉතිහාසය කිසි කලෙකත් විනාශ කළ නොහැක. රාවණ නාමය ලංකා ඉතිහාසයේ මැකිය නොහැකි ලෙස ලියෑවී පවතී. ඉදිරියේදී මායා, ඉංකා මොහෙන්ජොදාරෝ හරප්පා ශිෂ්ටාචාර ගැනත් වර්තමාන සෝවියට්‌ සමූහාණ්‌ඩුවට අයත් කල්මිකියාවේ පිහිටි රාබ්ක්‌නැ ජලාශය හා සුමේරියානු ඉතිහාසයත් පිළිබඳ සත්‍ය කරුණු මතුවීමත් සමග රාවණා නාමය තව දුරටත් සඟවා තබනු නොහැකි වේ.

සම්පුර්ණ විස්තර

විජය මුහුදු කොල්ලකරුවෙක්‌ද?

මහාවංශයට හා (මහාවංශටීකාව) අනුව ඉන්දියානු කාලිංග වංශික විජය යනු, පීතෘ ඝාතක සිංහබාහු නම් ස්‌වකීය සොයුරියම විවාහ කරගත් රජකුගේ පුත්‍රයෙකි. මහාවංශටීකාව අනුව සවෙනි පරිච්ඡේදයට අනුව විජය කවරෙක්‌ද යනු හොඳින් පෙන්වා දෙයි. විජයෝ විසමාචාරො ආසි තම්පරිසා පිච
සාහසාකි අනෙකාසි දුස්‌සහානි කාරිම සුතේ – 39 ගාථාව
මෙම ගාථාව අනුව විසමාචාරො ආසි යනු – විකෘති අදහස්‌ ඇත්තෝ යන්නයි. තම්පරිසාපිච යනු – ඔහුගේ පිරිස විකෘති අදහස්‌ ඇත්තෝ යන්නයි. සහසාර්කි යනු – ස්‌ත්‍රී දූෂණ, මංපැහැරීම්, ගම පැහැරීම් වැනි සැහැසිකම් කරන්නෝ යන්නයි. මේ අනුව අපගේ මහාවංශය විජය නමැති දාමරික පවිටු අදම පුද්ගලයා පිළිබඳ පැහැදිලි හැඳින්වීමක්‌ කර ඇත. මහාවංශය හා මහාවංශටීකාව මෙරට ඉතිහාසය මනා ලෙස පෙන්වන ඓතිහාසික වටිනාකමක්‌ ඇති ග්‍රන්ථයක්‌ය.

සම්බජ තරේච දුතියං අහෝසි තතියං පන කුද්ධෝ මහාප්නො අහපුත්තං සතෙහිතෙ ඉති. (40 ගාථාව)
“තමත්ථං පටිවේදයි” යනු එවන් සැහැසිකම් හේතුකොටගෙන මහජනයා උද්ඝෝෂණය කරමින් රජුට සැල කළහ. සඤÆපෙන්වානු තොට විසින් මෙවැනි සැහැසිකම් නොකළ යුතු යන්නයි. මේ අනුව පැහැදිලි වන්නේ මහජනයා ප්‍රතික්‍ෂේප කළ සමාජයට පිළිලයක්‌ වූ පිය අවවාද පවා නොසලකා හැරි විජය පාපිෂ්ඨයකු බව නොවේද?
මහාවංශය නොතිබෙන්නට විජයගේ වර්ගය හෝ වංශයේ පැටිකිරිය අපට සොයාගත නොහැකි වනු ඇත. එබැවින් මහාවංශය පුරාවිද්‍යාත්මක මෙන්ම ඓතිහාසික මූලාශ්‍රයක්‌ ලෙස පරිශීලනය ඉතිහාස ගවේෂකයන්ට අත්‍යාවශ්‍ය වේ. විජය පිළිබඳව මහාවංශයට අනුවම ඉන්දියාවෙන් පිටුවහල් කළ විජය ලංකාවට පැමිණ දහසය වියේ පසුවූ කුවේණි නම් (මහාපාලි කුමරිය) රවටා විවාහකොට ඇය අනාථභාවයට පත්කොට දරුවන් දෙදෙනෙක්‌ ද සමග මහමඟට ඇද දමා තවද ලංකාද්වීපය පාලනය කළ මහාකාල යක්‌ රජු ත්‍රස්‌තවාදී ගරිල්ලා ප්‍රහාරයකින් සිරිසවත්ථු පුරයේදී මරණයට පත්කොට එම රජුගේම රාජකීය ආභරණ පැළඳගෙන තම්මැන්නාවේ සිට පුත්තලම ආශ්‍රිත ප්‍රදේශ යටත්කොට සිටි (අනුරාධපුර සුළු කොටසක්‌ ඇතුළුව) ප්‍රභාකරන් හා සමානව රාජ්‍ය උරුමයක්‌ නොමැති විකෘති මානසිකත්වයකින් හෙබි ආක්‍රමණිකයෙකි. ඔහු මෙරට ආදි රජු ලෙස හඳුන්වාදී ඔහුගෙන් සිංහලයන් පැවත එනවා යෑයි ලංකා ඉතිහාසය උගන්වනු ලැබුවේ එවැනිම ආක්‍රමණික පිරිසක්‌ වූ පෙරදිග රටවල් මංකොල්ලකෑ විජාතික සුදු ජාතිකයන්ය. නමුත් මෙරට රජු පෙලපත (ඇතැම් රජුන් හැර) අතීත හෙළ ජනයා විජය මෙරට ආදිතම රජු සේ කිසිවිටෙකත් මූලාශ්‍ර ග්‍රන්ථවලින් පෙන්වා දී නොමැත.
රොජො ච වරරොජො ච තථා කල්‍යාණකාදුවෙ
උපොසථො ච මන්ධාතා වරකොපවරා දුවේ
මෙම ගාථාවේ තේරුම වනුයේ මහාසම්මත රජුට අනතුරුව ඔහු පුත් රෝජ, රොජගේ පුත් වරරෝජ ආදී රජ පෙලපත මෙරට රජ කළ බවය. එබැවින් වංසතථපපකාසිනී ටීකාවේ 11 පරිච්ඡේදයේ පහත ගාථාව
මහා සම්මතරාස්‌ස වංසජෝ හි මහාමුනි
කල්ලාදිස්‌මිං හි රාජායි මහාසම්මතනාමකෝ
බුදුන් වහන්සේ මහා සම්මත වංශයෙන් උපන් බව සඳහන් කරයි. මහා සම්මත රජුගේ වංශය මහාසම්මත වංශයයි.
වංසතථපපකාසිනියට අනුවම අපට පෙන්වා දිය හැක්‌කේ විජය වැනි ආක්‍රමණිකයකු මෙරට ප්‍රථම රජු ලෙස කිසිවිටෙකත් ඉතිහාසය පිළිගැනීමට ලක්‌ නොවී ඇති බවයි. ඉපැරණි රාවණා පෙළපතට අයත් පුස්‌කොළ ග්‍රන්ථ පරිශීලනයේදී විජය පෙළපතේ පැටිකිරිය හෙළිවේ. යක්‍ෂ ගෝත්‍රයේ ඇදවැටීම සඳහන් රක්‌ඛ ඉලෝතිලෝව පුරාණ පුස්‌තකය අනුව විජය යනු මුහුදු මංකොල්ලකරුවෙකි. ඔහු සහ අනුගාමිකයෝ ඉන්දියානු සාගරයේ වෙළෙඳ නැව් මංකොල්ලකෑමේ යෙදී ඇති අතර, මහාකාල හෙවත් කාලබද්‍ර හෙවත් සතිස්‌කාල රජ විජය ලක්‌දිවට පැමිණෙන විට මෙරට අනුරාධපුර ප්‍රදේශයේ රජුවේ.
උහුදාරක ප්‍රවේණියෙන සතිස්‌කාල රජත බලපතිවී
(උපුටා ගැනීම – පරිගපූර්ණිකාව පුස්‌කොළ ග්‍රන්ථය)
ඉපැරණි රක්‌ඛ ඉලෝවිලෝව පුස්‌කොළ ග්‍රන්ථයකට අනුව ලංකාවේ අනුරාධපුරයේ රජු කාලභද්‍ර වන අතර ලංකාවේ වෙළෙඳ නැව් මංකොල්ලකෑ විජය ඇතුළු ආක්‍රමණිකයන් කුවේණිය හෙවත් මහාපාලි නම් තරුණ රණකාමී සෙම්පතිනියක්‌ යොදවා විජය ඇතුළු 700 ක්‌ අත්අඩංගුවට ගනු ලබයි. බුද්ධ පරිනිර්වානය සිදුවී තිබුණ මේ යුගයේ මොවුන් එළිමහන් සිරකඳවුරක රඳවා තැබූ අතර, විජය සහ කුවේණි (මහාපාලි) හමුවූ පොකුණ අදත් මානෑකන්දේ පුරාවිද්‍යාඥයන්ගේ අවධානයට ලක්‌නොවී විනාශ වෙමින් පවතී. මේ පොකුණ දැනට හඳුනා නැති රිටිගල පොකුණට වඩා විශාලත්වයෙන් වැඩිය. මෙම පොකුණ පිහිටි භූමිය රාවණා යුගයෙන් පසු නීලගිරිය ලෙස වරිගපූරණිකාවේ සඳහන්වේ. නිලගිරිදේශය (මානෑව කඳුවැටිය) උපුටා ගැනීම යක්‍ෂ ගෝත්‍රිකයන්ගේ අප්‍රකට තොරතුරු – ත්‍රිපිඨවේදී මානෑවේ විමලරතන හිමි,
කුවේණිය රවටාගත් විජය සිරිසවස්‌ථපුරයේදී කුවේණියගේ ද සහයෙන් කලාභද්‍රද මැරූ බව මහාවංශය තහවුරු කරයි. යම් යම් තොරතුරු එකඟවිය නොහැකි වුවත් විජයගෙන් සිදුවූ ආක්‍රමණයේදී යක්‍ෂ වංශයට බරපතල හානි සිදුවී ඇති බවට අපගේ පර්යේෂණ තුළින් තහවුරු වී ඇත. එබැවින් විජය යනු ලංකාවේ පාලනයට කිසිදු උරුමයක්‌ නොමැති පරදෙස්‌ ආක්‍රමණිකයෝ බව නොපැළිගැනීම ජාතියේ අවාසනාවකි. විජය පැමිණීමට ප්‍රථම මෙරට ම්ලේච්ඡ, වනචාරී, ගෝත්‍රික ජනයා විසූ බවට ප්‍රචාරය කරන ලද්දේ දකුණු ඉන්දියානු ආක්‍රමණිකයන්ගේ මතවාද හිස්‌ මුදුනින් පිළිගත් ඇතැම් වංශ කථාකරුවන්ය. නමුත් විජය පැමිණීමට ප්‍රථම මෙරට උද්‍යාන, ප්‍රාසාද (දැවැන්ත මාළිගා), අක්‌ෂරක්‍රම, යානා තාක්‍ෂණ සහ චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර, හෙළ සංස්‌කෘතිකාංග පැවැති බවට අප්‍රමාණ සාක්‍ෂි ඇත. රාවණ යුගයේ මහමෙවුනා උයන, මහාමේඝ වන උයන ලෙස හඳුන්වා ඇති අතර, එයට හේතුව වන්නේ රාවණාගේ දෙටුපුත් මේඝ නාද (උපේන්ද්‍රමිණික ලෙස රක්‌ඛ විජලකාව පුස්‌කොළ ග්‍රන්ථයක සඳහන් වේ.) මොහු උත්පත්තිය ලැබුවේ මෙම අලංකාර උද්‍යානයේය. එබැවින් මෙය මේඝ වනය නම් විය. මෙහි පිහිටා තිබූ කාල ප්‍රාසාදය විජය පැමිණෙන විට මෙරට පාලකයකු වූ මහාකාල යක්‌ රජුගේ මාළිගාව පිහිටියේ ද මෙම භූමියේය. එA බව මහාවංශයේ කාල ප්‍රාසාදයක්‌ ගැන හා මේඝ වනයක්‌ ගැන ලියවී ඇති ගාථාවන්ගෙන්ම පැහැදිලිවේ.
තවද මහින්දාගමනය සිදුවන විට ශ්‍රී ලංකාවේ ගොඩනැඟිලි පැවැති බවට පැහැදිලි සාධක මහාවංශයෙන්ම පෙන්වා දිය හැක.
තං නන්දනා දක්‌ණේය නයං ථෙරං රථෙසහෝ
ඹහාමේඝවනුයHdනං පාචිනද්වාරකං නයි
තත්ථ රාජඝරේ රම්මේ මඤ්චපීඨානි සාධුකං
(උපුටා ගැනීම – මහාවංශය 15 පරි. 11 ගාථාව)
මහාමේඝ වනය හා මෙම රාජ ගෘහය පිළිබඳ ලිත සාධක මහාවංශයේම තිබීම ඉතිමහාසගවේශකයන්ට දේවානම් පියතිස්‌ස රජ යුගයේ ගොඩනැඟිsලි තිබූ බවට හා මේඝ වනය ලෙස හැඳින්වීම පිළිබඳ පැහැදිලි සාධකයකි.
මිහිඳු මහරහතන් වහන්සේට වාසස්‌ථානයක්‌ ලෙස මුලින්ම ලබාදී ඇත්තේ ද මෙම රමණීය රාජගෘහය වීම ආශ්චර්ය ජනකය. මහාවංශය 15 පරි. 11, 13 ගාථාවන් අධ්‍යයනයෙන් මෙම තොරතුරු ලබාගත හැක.)
එබැවින් මිහිඳු මා හිමියන් මෙරටට පැමිණෙද්දී ද ගොඩනැඟිලි නොපැවතියේ යෑයි පුහු තර්ක මතු කිරීමට විජය පරපුරට නොහැකි වනු ඇත. මෙරට ආක්‍රමණික වූ විජය විසින් ඝාතනය කළ මහාකාල (කාලභද්‍ර රජු) පසුකාලීනව කාල ප්‍රාසාදය පිහිටි වර්තමාන ජයශ්‍රීමහා බෝධි වහන්සේ ද පිහිටා ඇති මෙම භූමියේ කළු බණ්‌ඩාර දේවතාවා ලෙස වන්දනා මානයට ලක්‌වීම මොනතරම් ආශ්චර්යජනකද? එබැවින් ඉරුගල් බණ්‌ඩාර (රවි ශෛලාස පරපුර) කාලභද්‍ර යක්‌ රජු මරණින් පසු නෑයකුන් පිදීමේ සම්ප්‍රදාය අනුව යක්‍ෂ ගෝත්‍රිකයන් විසින් ජයශ්‍රීමහා බෝධි ආරක්‍ෂක දේවතාවා ලෙස ගෞරවාදරයට පත්කර ඇත. නමුත් අවාසනාවකට කළු බණ්‌ඩාර දේවතාවා එළාර රජු යෑයි පවසමින් ඉතිහාසය නොදත් ලිපිකරුවන් විසින් සමාජයට හඳුන්වාදීම කෙතරම් අවාසනාවක්‌ද?
ජාතිය පාවාදීමක යෙදුණු ලාබාල වියේ පසුවූ කුවේණිය හෙවත් මහාපාලිය අවසානයේ අත්කරගත් ඉරණම ද යකුන් දෙස්‌ තැබූ යක්‌දෙස්‌සාගල පුවතින් තහවුරුවේ. වර්තමාන කුරුණෑගල, විල්බාව ග්‍රාමයේ විලබාව රජමහා විහාරයේ පත්තිනි දේවාලය පිහිටා ඇති ගල්කුළු අසලදී කුවේණියගේ දිව කපා එක්‌ අතුල් පහරින් මරණයට පත් කළ ප්‍රතාපවත් යක්‌ පරපුරේ නරපතීහු විජයගේ දරුවන් පවා ජාතියට වැද්ද නොගත්හ. ජීවහත්ථ, දිසාලා ලෙස හඳුන්වන විජයට හා කුවේණියට දාව ඉපදුණු දරුවන් සමාජයට වැද්ද නොගත් යක්‍ෂ වංශය ඔවුන් සබරගිරි දේශයට පලවා හැරියහ. ඉන් පුලින්දයන් හෙවත් වැදි ජනයා ඇතිවූ අතර, විජාතික ලේ උරුම වැදි ජනයාගෙන් සිංහලයන් පැවත එනවා යෑයි පුහුතර්ක ඉදිරිපත් කරන්නන්ට ද බටහිර ඉතිහාසය මත ඉදිරිපත් කරන්නට ද දිය හැකි පිළිතුර වන්නේ නොදියුණු වැද්දන්ගෙන් හෙළ ජාතිය නොපැවතුණු බවය. නමුත් වැදි ජනයා ඔවුන්ගේ මුතුන්මිත්තන් රන් ආභරණ පැළඳි, ප්‍රාසාදයන්හි ජීවත්වූ දියුණු ජාතියක්‌ බව පෙන්වා දෙයි. එයට හේතුව වනුයේ කුවේණිය පාර්ශ්වයෙන් ජීවහත්ත, දිසාලාට ලැබුණු යක්‍ෂ ලේ උරුමය නිසාය. ඔවුන් මුතුන් මිත්තන් පිදීම (මළවුන් පිදීම) නෑ යකුන් පිදීම, බුදු දහම වැළඳ ගැනීම, යක්‍ෂ ගෝත්‍රිකයන්ගෙන් ලැබුණු ආභාෂය තුළින් අද දක්‌වාම කරගෙන යනු ලබයි.
බටහිර ඉතිහාසකරුවන් මෙරට හෙළ ජන සමාජය වැද්දන්ගෙන් හා විජයගෙන් පැවත එනවා යෑයි මෙරට අධ්‍යාපන ක්‍රමය තුළට එAත්තු ගන්වා ඇත. නමුත් ශ්‍රී රාවණා පරපුර කිසිවිටෙකත් මෙවැනි ඉතිහාසයකට පැවැත්මක්‌ ලබා නොදෙනු ඇත. මුනිදාස කුමාරතුංගයන්, අරිසෙන් අහුබුදු සූරීන් ඉදිරිපත් කළ මත අනාගතයේ මොහොන්දේජාරෝ හරප්පා, සුමේරියානු, මෙක්‌සිකෝ, මායා ශිෂ්ටාචාර ඉතිහාසය මතුවීමත් වැළලී ගිය ශ්‍රී රාවණ ඉතිහාසය හා හෙළ යුගය මතුවීම ද කිසිවෙකුටත් නොවැළැක්‌විය නොහැක.

සම්පුර්ණ විස්තර

Rishi Wishrawas and his royal horse

This stone sculpture which is located at famous “Isurumuniya Vihara” represents a person who is in deep thought and decisive posture. A horse head can be seen just near to his right shoulder. The person has a bare top. The sculpture has a head dressing. Also “poona nula”- a thread which is worn by ancient rishi’s  can be seen. The archaeologists bears a very peculiar opinion  about this magnificent sculpture. They name this as “Man and Horse” and its sounds very funny because even a person who do not possess an archaeological knowledge  can comment like above mere giving a glance at this sculpture. Its been very strange of them that they do not even try to identify who is this so called “Man” and the purpose of making this kind of a sculpture in a rock.So it is a timely need to reveal who is in this sculpture and the story behind.

Who is Rishi “Wishrawas”- Also called as “Wishwath Muni, Wesa Muni and Waishravana” ?
Rishi “Wishrawasa” was the father of “Sri Ravana, Kubhera, Kumbukkan(Kumbhakarna), Vibhishana, Kara, Dhushan” and he had his kingdom in an area called “Wessagiriya” in famous “Anuradhapura” today. He was one of the richest rulers in that time and also proficient in “Vedha, Martial arts, Meditation, Astrology and other extreme science”.
In Buddhism there are four major gods who are honoured as world controlling gods by “Lord Buddha”. Among this four “Waishravana” owes the first place.
Our archaeological approach to this sculpture .With clear evidences we claim this sculpture represents not just a “MAN” but “Sri Ravana’s” father, great rishi “Waishravana or Wishrawasa”.
How do we claim so?
The clues.......!

• Head dressing (much more similar to a rishi’s appearance)
• “Poona nula”- a thread worn by people like rishi’s who live by meditation.
• His royal gesture (the way he is sitting and the royal gesture which is extremely relaxed and very deep personality, his facial expressions more suits not just for a “MAN” but for a royal person)
• In the very same area – “Isurumuniya vihar” there is another sculpture represents rishi “Wisharavas- Waishravana” so this scultpture is not just a “MAN”.

සම්පුර්ණ විස්තර